علت استفاده از نماد مار در علم پزشکی

در اساطیر یونان باستان، خدای اسکلپیوس که با شفا و پزشکی مرتبط بود، اغلب با عصایی که یک مار دور آن پیچیده شده به تصویر کشیده می شد که به عصای آسکلپیوس معروف است.

این نماد هنوز هم به عنوان نمادی برای سلامتی در پزشکی مدرن استفاده می شود.

در ایران باستان، نماد مار که به ناگا یا آژداها معروف است، معنایی قابل توجه داشت. در اینجا به چند جنبه از نماد مار در فرهنگ ایران باستان اشاره می کنیم

اساطیر ایرانی

تکفارس آی آر

در اساطیر ایرانی، مار نمادگرایی پیچیده ای داشت. اغلب با آب و رودخانه ها همراه بود که نشان دهنده زندگی، باروری و شفا بود. اژدها موجودی افسانه ای مار مانندی بود که از گنجینه ها و مکان های مقدس محافظت می کرد.

طلسم محافظ

در ایران باستان، مردم بر این باور بودند که پوشیدن یا حمل اشیایی با نقوش مار، مانند طلسم یا جواهرات، می تواند در برابر نیروهای شیطانی از آن ها محافظت کند و انرژی های منفی را از آن ها دور کند.

نماد جاودانگی

در باورهای ایرانیان باستان نماد مار با جاودانگی و زندگی طولانی همراه بوده است. مار به عنوان موجودی که قابلیت پوست انداختن و تجدید قوا دارد، نمادی از ماهیت چرخه ای زندگی و امکان دگرگونی و بازسازی دانسته می شد.

www.takfars.ir

نماد مار در اساطیر مصر باستان

مار، به ویژه مار کبرا، در مصر باستان با الهه Wadjet مرتبط بود و نشان دهنده سلطنت و محافظت الهی بود. اعتقاد بر این بود که زهر کبرا می تواند باعث شفا شود و نماد چرخه زندگی، مرگ و تولد دوباره است. اوروبوروس، مار یا ماری که دم خود را می بلعد، همچنین نمادی از تجدید حیات و جاودانگی ابدی بود.

مار و سنت هندو

در سنت هندو، مار با انرژی کندالینی مرتبط است، نیروی معنوی قدرتمندی که به باور هندوها در طول ستون فقرات وجود دارد. هنگامی که این مار بیدار شود، از طریق مراکز انرژی (چاکراها) در بدن بالا رفته و باعث تحول و شفای معنوی می شود. مار پیچ خورده اغلب در تصویر خدای شیوا به تصویر کشیده می شود که نشان دهنده انرژی خفته کندالینی است.

در برخی فرهنگ ها ، مار با خرد، شهود و دگرگونی همراه است. توجه به این نکته مهم است که این پیوندها و باورها ممکن است در فرهنگ ها و دوره های زمانی مختلف متفاوت باشند. در حالی که در متون باستانی مارها به طور نمادین با سلامتی و شفا پیوند خورده اند، تفسیر این باورها در زمینه های فرهنگی و تاریخی آن ها ضروری است.

می توان دلایلی برای ارتباط میان مار و درمان بیماری ها در نظر گرفت. این عوامل عبارتند از

پوست اندازی مار

مارها به طور دوره ای پوست قدیمی خود را از دست می دهند و با پوستی تازه و جدید ظاهر می شوند. این فرآیند ریزش به عنوان نمادی از جوان سازی، تجدید و تحول در نظر گرفته می شود که با مفهوم شفا و بازسازی همسو است.

خواص دارویی

برخی از گونه های مار دارای سمی هستند که می تواند در عین حال که بسیار مضر هستند ترکیباتی با خواص دارویی بالقوه تولید کنند. به عنوان مثال، سم مارها به دلیل کاربردهای درمانی بالقوه آن ها در درمان شرایط مختلف از جمله درد، بیماری های قلبی عروقی و سرطان مورد مطالعه قرار گرفته است. ماهیت دوگانه سم مار، که می تواند باعث مرگ و زندگی دوباره باشد، در ارتباط آن با شفا بی تأثیر به نظر نمی رسد.

تک فارس

شیوه های پزشکی باستانی

گزارش های تاریخی حاکی از آن است که مارها در برخی از روش های درمانی پزشکی باستانی استفاده می شده اند. برای مثال، در تمدن های یونان و روم باستان، از مارهای غیرسمی در مراسم شفابخشی استفاده می شد، جایی که بیماران در اتاق هایی با مارها می خوابیدند یا مارها روی بدنشان می لغزیدند. اعتقاد بر این بود که این اعمال اثرات درمانی دارند و این سنت ممکن است از باور آن ها به ارتباط مارها با خدای شفا یا اسکلپیوس ناشی شده باشد.

توجه به این نکته مهم است که نمادگرایی مار به عنوان یک نماد شفابخش ممکن است در فرهنگ ها و زمینه های تاریخی مختلف متفاوت باشد.