فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۸ مرداد
۵۳۵پیش ازمیلاد:مولفان تاریخ عهد باستان تکمیل کار نوسازی بندر صور در فنیقیه (لبنان امروز) با هزینه ایران را اواخر ژوئیه (نیمه تابستان) سال ۵۳۵ پیش از میلاد ذکر کرده اند. این بندر سه هزار ساله و چهارمین شهر بزرگ لبنان امروز در سال ۵۷۳ پیش از میلاد توسط ارتش بخت النصر دوم امپراتور بابل تصرف و ویران شده بود. قدمت ایجاد صور به ۸۵۰ تا ۱۳۰۰ پیش از میلاد می رسد (تلفظ یونانی آن «تور» به معنای «صخره میان دریا» است که انگلیسی زبانها آن را «تایر» و فرانسوی زبانها «تیر» تلفظ می کنند). بندر صور (الصور) تا اواخر جنگ جهانی اول و تاسیس کشور لبنان توسط دولت فرانسه، از مناطق سوریه بزرگتر بود. بندر صور ۱۳ سال در برابر ارتش بخت النصر مقاومت کرده و در محاصره این ارتش بود که پس از سقوط، به دستور امپراتور بابل ویران شده بود. کوروش بزرگ در سال ۵۳۹ پیش از میلاد و پس از تصرف بابل و انهدام این امپراتوری، دستور داد که همه خرابی های وارده توسط حاکمان قبلی بابل به هر نقطه ای مرمت شوند و هزینه تمامی آنها از خزانه امپراتوری ایران پرداخت گردد. به نوشته مورخان کارشناس جهان باستان، کوروش روی نوسازی صور، صیدا و اورشلیم (قدس) که به ایران تعلق گرفته بودند تاکید بیشتری کرده بود زیرا که «صور» مرکز تجارت منطقه مدیترانه و مادر سرزمین کارتاژ (تونس و لیبی امروز) بود که مهاجران صور آنجا را ساخته و با کشتی های خود تا اسپانیا پیش رفته بودند. بندر صور از آن پس به مدت دو قرن از پایگاههای دریایی ایران در مدیترانه بود. به علاوه، ایرانیان در آنجا کارگاههای ریسندگی و بافندگی دایر کرده بودند.
۷۷م:بلاش اول شاه انتخابی ایران در دوران اشکانیان، سی ام ژوئیه سال ۷۷ میلادی درگذشت. وی که غربیها نامش را Vologeses می نویسند منسوب به مادها (مردم شمالغربی ایران- ساتراپی ری و مناطق واقع در غرب آن) و یکی از شاهان با تدبیر ایران باستان بود و ۲۵ سال سلطنت کرد.
وی در ژوئیه سال ۷۶، یکسال پیش از این که فوت شود دستور داده بود «اوستا» به صورت کتاب درآید که این کار او را بعدا اردشیر پاپکان تکمیل کرد.
پس از درگذشت بلاش اول، مهستان (سنای ایران) بر سر تعیین شاه بعدی مدتها به توافق نمی رسید و با این عمل، کشور در آستانه بحران سیاسی قرار گرفته بود.
تکفارس آی آر
۱۸۹۱م:ترجمه کتاب سیاستنامه (سیّر الملوک) تألیف خواجه نظام الملک (ابوعلی حسن طوسی) در ژوئیه ۱۸۹۱ میلادی به زبان فرانسه در پاریس انتشار یافت.
خواجه که سی سال وزیر بود و تمامی عمر خود پس از تحصیلات مرسوم آن زمان را در امور اداری دولت گذرانده بود این کتاب را ظاهرا سال آخر عمر خود تکمیل کرده بود. خواجه که بنیادگذار دانشکده های موسوم به «نظامیه» هم هست دوم نوامبر سال ۱۰۹۲ میلادی در سر راه خود به بغداد، در نزدیکی کرمانشاه به دست یکی از فدائیان (پیروان حسن صباح) به قتل رسید.
خواجه طوسی که در نیشابور مدفون است سیاستنامه را عمدتا خطاب به سران کشورها نوشته و در آن به آنان اندرز داده است. سبک نگارش وی تفاوتی با سبکهای پیشرفته امروز ندارد. به این ترتیب که اصل اندرز خود را در پاراگراف اول بیان داشته و در اثبات آن متوسل به روایات و حکایات و امثله شده است که با این که حکایات به نظر؛ تاریخی می رسند، ولی مفسران این کتاب ، آنها را در حد داستان می دانند.
خواجه هریک از فصول کتاب خود را به یک اندرز اداری (سیاسی) اختصاص داده از جمله لزوم دادن وقت ملاقات از جانب یک مدیر ارشد به متقاضیان – بدون تبعیض، و شنیدن درد دل آنان «بدون واسطه»، و در ملاقات عمومی (به اصطلاح آن زمان: بار عام) به یک چشم نگاه کردن حاضران.
www.takfars.ir
۱۳۰۷ش:مجلس شورای ملی هشتم امرداد ۱۳۰۷ (۳۰ ژوئیه سال ۱۹۲۸) قانون آیین دادرسی کیفری را از تصویب گذراند و ایران دارای اصولی مصوّب و یکنواخت برای محاکمات جزایی مشابه کشور بلژیک شد، زیرا بسیاری از مواد این قانون از قوانین بلژیک ترجمه شده بود که بلژیکی ها هم آن را از فرانسه اقتباس کرده بودند. شنیده شده است که طراحان این آئین دادرسی برای دستگاه قضایی ایران، هنگام بررسی قوانین دادرسی کیفری ملل مختلف، با روش دادرسی انگلوساکسون که عبارت است از محاکمه کیفری با حضور هیأت منصفه، مخالفت کرده و در عوض محاکمات جنایی را با حضور سه قاضی و رای اکثریت پیشنهاد کرده بودند که به همین صورت تصویب شده بود. با وجود این، چند دهه بعد مجلس تصویب کرد که محاکمه متهمان جرائم سیاسی و مطبوعاتی با حضور هیات منصفه انجام شود و تشخیص مجرمیت و یا برائت با این هیات باشد که در صورت مجرم شناخته شدن و احیانا توصیه تخفیف، قاضی محکمه حکم مجازات را انشاء کند.
۱۳۲۱ش:رئیس دادگاهی که افسران ، ماموران و پزشکیاران زندان قصر را به اتهام قتل زندانیان سیاسی ( طبق شایعات آن زمان به اشاره رضا شاه ) محاکمه می کرد نهم مرداد ۱۳۲۱ اعلام داشت این دادرسی که شش روز از آن می گذرد زودتر از اواخر شهریور ماه پایان نخواهد یافت.
۱۹۵۳م:روزنامه های آمریکا در شماره های سی ام ژوئیه ۱۹۵۳ خود ( ۹ مرداد۱۳۳۲ و ۱۹ روز پیش از بر اندازی ۲۸ مرداد ) نوشتند که دولت آمریکا از قدرت گیری حزب توده در ایران سخت نگران شده و دو روز پیش دالس وزیر امورخارجه آمریکا در این زمینه یادداشتی برای دکتر مصدق فرستاده است. دکتر مصدق این اخطاریه را هفتم مرداد دریافت کرده بود. بعدا گفته شد که این اخطاریه در واقع بهانه برای مداخله بود.
۱۷۸۴م:«دونی دیدورو Denis Diderot» نویسنده، فیلسوف، روشنفکر، دائره المعارف نویس، نقد نویس و طنزگوی قرن ۱۸ فرانسه سی ام ژوئیه سال ۱۷۸۴ (در آستانه انقلاب بزرگ) در ۷۱ سالگی درگذشت. وی از فلاسفه «ماتریالیسم» بود و این افکار او در دو کتاب فلسفی اش منعکس است.
دیدورو به عنوان سردبیر «دائره المعارف» تقریبا همه نویسندگان عصر روشنگری فرانسه را به کار گرفت و از قلم و اطلاعات آنان بهره برد و «دائره المعارف» یعنی گردآوری دانش بشر و "اطلاعات پایه " در هر زمینه در یک مجموعه، کمک بزرگی به پیشرفت فرهنگ و تمدن و توسعه اندیشه بوده است.
«دیدورو» کتابهای داستانی متعدد نوشته است و نوشته های دیگر او و نامه هایش منعکس کننده اوضاع روز (آن زمان) بوده و واقعیات زمان خود را به خوبی ترسیم کرده است . وی در عین حال نفوذ زیاد روی کاترین دوم رهبر وقت روسیه داشت.
۱۸۵۷م:دکتر تورشتاین وبلن Thorstein Veblen صاحب فرضیه « طبقه آسوده » سی ام ژوئیه ۱۸۵۷ متولد شد و سوم اوت ۱۹۲۹ وفات یافت . پدر او یک مهاجر نروژی بود که در ایالت ویسکانسین آمریکا استقرار یافته بود. دکتر وبلن به دلیل در پیش گرفتن روش و رفتاری ناهماهنگ ، پس از چند سال تدریس در هریک از دو دانشگاه معروف آمریکا ؛ شیکاگو و ستانفورد ، به بهانه ای اخراج شد. وی سپس باهمفکرانش «مدرسه نو برای تحقیقات اجتماعی» را در نیویورک تاسیس کرد که یک دانشگاه بشمار می رود.
تک فارس
دکتر وبلن در کتاب معروف خود «فرضیه طبقه آسوده » ثابت کرده است که در هر جامعه ، نفوذ طبقه مرفه ( بزعم او « آسوده » ) در شکل گیری فرهنگ و اوضاع اجتماعی آن جامعه موثر است.
دکتر وبلن بر عکس مارکس نظر داده است که طبقه پایین جامعه نمی کوشد که طبقه صاحب سرمایه ، کارفرما و مرفه را از میان بردارد ، بلکه همه سعی خود را بکار می برد تا به طبقه آسوده به پیوندد.
او در کتاب دیگرش ؛ تاثیر صنعتی بودن یک کشور درطرز رفتار و تفکر و فرهنگ اعضای آن جامعه را ثابت کرده و گفته است که تفاوت اقتصاد هر جامعه باعث تفاوت فرهنگ می شود.
دکتر وبلن را بیوگرافی نگاران یک کارشناس اقتصاد سیاسی معرفی کرده اند.
۱۸۸۹م:ولادیمیر کسما زوریکین V.K.Zworykin مخترع لامپ پرتاب الکترون از ملح یک فلز مشخص برحسب میزان نوری که به آن تابانیده شود(لامپ تصویر) که پدر تلویزیون خوانده می شود ۳۰ ژوئیه سال ۱۸۸۹ در روسیه متولد شد و در انستیتو مهندسی سن پترزبورگ تحصیل کرد و در ۱۹۱۹ به آمریکا مهاجرت و به عنوان مهندس در کارخانه وستینگهاوس به کار پرداخت.
وی اختراع خود ، چراغهای تلویزیون سیاه و سفید را در سال ۱۹۲۳ و تلویزیون رنگی را دو سال بعد به ثبت رساند و در کارخانه «آر. سی ، ا» به ساختن فرستنده و گیرنده تلویزیون پرداخت.
مهندس زوریکین که دهها سال رئیس آزمایشگاه پژوهشی این کارخانه بود بعدا به اختراع میکروسکپ الکترونیک ، دستگاه تبدیل اشعه ماوراء بنفش به اشعه قابل رویت و سپس مانیتور کامپیوتر موفق شد. او در طول جنگ جهانی دوم مشاور الکترونیک دولت آمریکا بود.
مهندس زوریکین در ۱۹۸۲ در ۹۳ سالگی در گذشت.
T A K F A R S
۱۹۰۹م:«سیرل پارکینسون» تاریخدان انگلیسی که در طول عمر ۸۴ ساله خود ۶۰ کتاب نوشت سی ام ژوئیه ۱۹۰۹ در دورام انگلستان به دنیا آمده بود. وی از همان زمان که در کمبریج به تحصیل تاریخ سرگرم بود عقیده داشت که خدمت مورخ و روزنامه نگار هنگامی کامل و مفید خواهد بود که مشکل و درد روز جامعه ملی و بشریت را تشخیص دهد و آن را آنقدر دنبال کند، بشکافد و بگوید و بنویسد تا برطرف شود و یا دست کم رو به کاهش بگذارد و دنباله کار را به پژوهشگران دیگر بسپارد و با خیالی آسوده و شادمان از خدمتی که کرده است از این دنیا برود. دکتر پارکینسون با این باور، مشکل بشریت در قرن بیستم را بوروکراسی بد، کاغذبازی و تصمیمات و اقدامات بدون منطق و خلاف عقل سلیم دولتمردان تشخیص داده بود و برای هرکدام از این موارد چند کتاب و دهها مقاله نوشت و حتی «طنز» خلق کرد که ضرب المثل شده اند. یک ضرب المثل طنزگونه او در این زمینه از این قرار است: در این سازمان همه مدیرند و کارمند وجود ندارد. وی این ضرب المثل را به زبانی دیگر برای آمریکاییان بیان کرده است که ورد زبان آنان شده است، از این قرار: در این قبیله همه چیف (رئیس) هستند و سرخپوست (عضو معمولی قبیله) وجود ندارد!.
۱۸۹۸م:سی ام ژوئیه سال ۱۸۹۸، اتو فن بیسمارک Otto von Bismark، مردی که با سه جنگ به قول خودش «محدود» آلمان را به صورت کشوری واحد درآورد و با تدابیر خود به عنوان « داور قدرت های اروپایی » شناخته شده بود در گذشت. وی ۲۸ سال رئیس دولت و نخستین صدراعظم آلمان واحد ( رایش ) بود.
بیسمارک که در سال ۱۸۶۲ نخست وزیر پروس شده بود نقشه وحدت آلمان را کشید و برای رسیدن به این هدف راهی نداشت جز این که دست اتریش را از کنفدراسیون ایالتهای کاتولیک آلمان کوتاه کند و شلسویگ- هلشتاین Schleswig-Holstein را از دانمارک پس بگیرد و به نفوذ فرانسه در ایالتهای جنوبی آلمان پایان دهد.
وی پس از تقویت بنیه نظامی آلمان با سه جنگ به هر سه هدف خود رسید. دانمارک، اتریش و فرانسه هر سه شکست خوردند. شکست فرانسه بسیار شدید بود و نیروهای آلمان در سال ۱۸۷۱ وارد پاریس شدند. با وجود این که بیسمارک در ژانویه سال ۱۸۷۱ ایجاد امپراتوری واحد آلمان را اعلام داشت و ویلهلم اول را امپراتور آن و خویش را صدراعظم آلمان واحد اعلام کرد، ولی این کشور را از صورت فدرال خارج نساخت. وی سپس از دولتهای روسیه، آلمان و اتریش یک اتحادیه سه جانبه ساخت و بعدا ایتالیا را جانشین روسیه کرد که در بالکان با اتریش اختلاف داشت.
بیسمارک که با گسترش تمایلات سوسیالیستی در آلمان مواجه شده بود، افکار آنان را به زبانی دیگر پیاده کرد و بیمه های کارگری و نظام بازنشستتگی و از کارافتادگی را به وجود آورد. ساعات کار هفتگی را تعیین، کارکردن زنان را محدود و کار نوجوانان را به کلی ممنوع کرد و دست به ملی کردن مؤسسات عامل المنفعه و کارخانه های بزرگ زد و برنامه های مفصل برای توسعه صنایع آلمان به اجرا درآورد و سپس بدون این که با کشورهای استعماری اصطکاک منافع پیدا کند در کار استعمار به آنها پیوست. با وجود این، در سال ۱۸۹۰ با امپراتور تازه آلمان ( ویلهلم دوم ) اختلاف نظر پیدا کرد و کنار رفت و هشت سال باقیمانده عمرش را به نوشتن کتاب پرداخت.
۱۹۱۴م:ژان ژوره Jean Jaures از سوسیالیست های بزرگ و فیلسوف و تاریخدان فرانسوی سی ام ژوئیه سال ۱۹۱۴ در پاریس به قتل رسید. وی نخستین سوسیالیست نبود که در فرانسه قربانی عقیده می شد . در قرن ۲۰ چندین سوسیالیست معروف به همین ترتیب جان خود را از دست دادند. ژان در زمان قتل عملا رهبری سوسیالیستهای فرانسه را بر عهده داشت.
۱۹۳۷م:در این روز در سال ۱۹۳۷ ارتش امپراتوری ژاپن که به چین تجاوز کرده بود لشکر ۳۷ پیاده چین را که از پل «مارکوپولو» دفاع می کرد در هم شکست و در پی آن شهر پکن سقوط کرد.
تک فارس www.takfars.ir
۱۷۹۳م:سی ام ژوئیه سال ۱۷۹۳ سالروز ایجاد «تورنتو» بزرگترین شهر کاناداست که در زمان تأسیس «یورک» نامگذاری شده بود و از سال ۱۸۳۴ به «تورنتو» تغییر نام داد. این شهر که تا مرز ایالات متحد، فاصله زیاد ندارد از شهرهای ایالت «انتاریو» کنفدراسیون کاناداست که در خود بیش از سی هزار ایرانی را جای داده است. تورنتو (تلفظ محلی تورانتو) توسط «جان سیم کو» بنا گردید.
۱۹۴۵م:سی ام ژوئیه ۱۹۴۵ و یک هفته پیش از بمباران اتمی هیروشیما، یک زیردریایی ژاپنی که فرماندهی آن را موچیتسوکا هاشیموتو بر عهده داشت رزمناو بسیار سنگین آمریکایی ایندیاناپولیس را با پرتاب دو اژدر در آبهای دریای فیلیپین غرق کرد. در این رویداد ۸۸۳ تن از افسران و ملوانان ناو آمریکایی کشته شدند، ولی «چارلز باتلر مکوی» فرمانده کشتی زنده ماند. بسیاری از خدمه ایندیاناپولیس که روزگاری هم فلگ شیپ (کشتی فرماندهی) ناوگان پنجم آمریکا بود توسط کوسه های دریا خورده شده بودند زیرا تا رسیدن واحدهای نجات، پنج روز در آبهای پر از کوسه، گرسنه و تشنه و بعضا مجروح سرگردان بودند. ایندیاناپولیس ۱۶ ژوئیه ۱۹۴۵ بمب های اتمی را که قرار بود بر هیروشیما و ناگاساکی فرو افکنده شوند به نام یک محموله فوق سری و فوری از پایگاه دریایی سانفرانسیسکو تحویل گرفته و به پایگاه بمب افکنهای مربوط در جزیره تینیان واقع در اقیانوس آرام جنوبی تحویل داده بود که در بازگشت از این ماموریت گرفتار زیر دریایی «آی ـ ۵۸» ژاپن شده بود.
۱۹۴۹م:آژانس جهانی انرژی اتمی ۲۹ ژوئیه جاری ۴۹ ساله شد. دولت آمریکا از سال ۱۹۴۹ و پس از اتمی شدن شوروی به فکر ایجاد چنین سازمانی افتاده بود تا همه کشورها به سلاح اتمی مجهز نشوند. این فکر در سال ۱۹۵۳ هنگامی جدی تر شد که شوروی دارای بمب هیدرژنی شد و ژنرال آیزنهاور رئیس جمهور وقت آمریکا موضوع کنترل انرژی اتمی و ایجاد آژانسی در چارچوب سازمان ملل را مطرح ساخت تا کار نظارت بر استفاده مسالمت آمیز از انرژی اتمی را به دست داشته باشد و این آژانس (اسما مستقل) در ۲۹ ژوئیه ۱۹۵۷ تاسیس شد که مرکز اصلی آن در شهر وین قرار دارد. برغم تاسیس این آژانس، تاکنون شمار دیگری از کشورها اتمی شده اند ولی اعتراض آژانس تنها متوجه ایران و کره شمالی است!. در حال حاضر محمد البرادعی حقوقدان مصری مدیر این آژانس است. سوابق فعالیت های شغلی البرادعی که از دانشگاه نیویورک دکترای حقوق بین الملل گرفته و عضو جامعه حقوق بین المللی آمریکاست عمدتا دیپلماتیک بوده و عمدتا در دوائر سازمان ملل فعالیت داشته است.
۲۰۰۴م:سی ام ژوئیه ۲۰۰۴پذیرش نامزدی حزب دمکرات آمریکا از جانب جان کری سناتور ماساچوست برای انتخابات ریاست جمهوری که سه ماه و دو روز بعد انجام شد سایر اخبار این کشور را تحت الشعاع قرار داده بود و در سایر کشورها به این رویداد از این لحاظ توجه شده بود که ببینند سران دو حزب اصلی آمریکا که سیاست خارجی و امور نظامی این فدراسیون پنجاه ایالتی را به دست دارند بر ضد هم چه می گویند و چگونه یکدیگر را فاش می سازند، و مسائل آمریکا که گفته نشده است کدام است.
کنوانسیون حزب دمکراتیک آمریکا که این بار چهار روز طول کشید پنجشنبه شب ۲۹ ژوئیه ۲۰۰۴ پایان یافت. جان کری با پذیرفتن نامزدی این حزب، خود را از دریافت کمک مالی از مردم و موسسات محروم کرد زیرا که طبق قانون آمریکا، پس از پذیرش نامزدی، یک نامزد تنها می تواند از پول معینی برای تبلیغات استفاده کند که کمیسیون مستقل انتخابات که وابسته به سه قوه حکومتی نیست در اختیارش می گذارد. جورج بوش تا قبول نامزدی حزب جمهوریخواه (معروف به حزب ثروتمندان) در سپتامبر؛ هنوز یک ماه فرصت جمع آوری پول برای تبلیغ داشت.
در آن روز، به نظر مقاله نگاران آمریکایی، جان کری با قبول نامزدی که می توانست آن را موکول به یک ماه دیگر کند نشان داد که به پیروزی اش اطمینان بیشتری دارد (که نتیجه انتخابات خلاف نظر او بود). در آن زمان (ژوئیه ۲۰۰۴) بنظر می رسید که کری از محبوبیت بیشتری در میان آمریکاییان برخوردار باشد. نه تنها ایالات لیبرال چون کالیفرنیا، نیویورک، ایالتهای معروف به نیو اینگلند، ایلی نوی و … به او رای خواهند داد بلکه ۹۲ در صد سیاهپوستان ، اکثریت یهودیان، مهاجران تازه تا دو نسل ، اسپانیایی زبانها و کاتولیکها نیز آراء خود را به نام او به صندوقها خواهند ریخت. تبلیغات تنها برای جلب کسانی است که هنوز تصمیم قطعی نگرفته اند. با وجود این، در آمریکا نتیجه انتخابات به درستی قابل پیش بینی نیست و مردم دنباله رو حوادث روز و گزارش رسانه ها هستند. به آمریکایی تلقین شده است که رئیس جمهوری را، هنگامی که کشور در حال جنگ و بحران است نباید تغییر داد!. در مورد "جان کری" پیش بینی این دو عامل مثبت نیز موثر واقع نشد: همسر او « ریسا» پرتغالی و متولد موزامبیک آفریقا بوده و خود او نیز فرزند یک یهودی چک است که به آمریکا مهاجرت و در اینجا کاتولیک شده بود.
۱۷۲۹: شهر بالتیمور آمریکا( در ایالت مریلند ) تاسیس شد.
۱۸۶۳: هنری فورد از پیشروان صنعت اتومبیل سازی و سازنده و موسس کارخانه اتومبیل سازی فورد در « دیر بورن » میشیگان به دنیا آمد.
۱۹۰۸: نخستین مسابقه اتومبیلرانی دور دنیا در پاریس به پایان رسید.
تکفارس
۱۹۲۸: نخستین عکس متحرک رنگی، پس از اختراع این نوع فیلم به معرض نمایش گذارده شد.
۱۹۳۰: بپا خیزی کردها برای داشتن کشوری برای خود آغاز شد.
۱۹۷۲: نیروی دریایی شوروی اعلام کرد که به آن چنان قدرتی دست یافته است که می تواند کشتی های دشمن را در هر نقطه از جهان نابود کند.
