فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۴ آبان

۱۲۹۶ش:برغم اعلام بی طرفی درقبال جنگ قدرتهای اروپایی، واحدهای ارتش روسیه چهارم آبان ۱۲۹۶خورشیدی (۲۶ اکتبر ۱۹۱۵) وارد بندر انزلی شدند و به سوی تهران به حرکت در آمدند و دوهفته بعد، پس از تصرف قزوین خود را به کرج رسانیدند.

بارسیدن نیروهای روسیه به کرج در ۱۸ آبان، گروهی از رجال وقت رهسپار قم وجماعتی دیگر روانه کرمانشاه شدند و سلطان احمدشاه قاجار هم به اندیشه انتقال پایتخت از تهران به اصفهان افتاد.

جماعتی که به قم رفته بودند کمیته دفاع ملی تشکیل دادند و دراین میان شاه وقت تصمیم به ملاقات با نمایندگان سیاسی انگلستان و روسیه ــ دو دولت متحد در جنگ اول ــ گرفت و با گرفتن قول باز گشت واحدهای روسیه به قزوین انصراف خود را از انتقال پایتخت اعلام داشت.

در این اثناء تحریکات عوامل آلمان در اصفهان، کرمان و فارس کار خودرا کرد و احساسات ضد انگلیسی در این مناطق بالا گرفت و حملاتی به انگلیسی ها شد از جمله در شیراز انان را از کنسولگری بیرون انداختند و در کازرون یک انگلیسی را که ظاهرا تلگرافچی بود کشتند و….

۱۲۹۹ش:انگلیسی ها در آبان سال ۱۲۹۹ (اکتبر۱۹۲۰) در ایران یکه تاز میدان شده بودند وکوشش تمام داشتند که مالک الرقاب وطن ما شوند. انگلیسی ها با تلقین قطعی بودن قرارداد سال ۱۹۱۹ میلادی معروف به قرارداد وثوق الدوله به مقامات دولتی ایران، عملا مفاد ان را به اجرا گذارده بودند و تاکید بر قطعی بودن آن داشتند از جمله از مشیرالدوله رئیس الوزراء و نیز سلطان احمدشاه مصرا می خواستند که پالونیک استاروسلسکی ژنرال روسی فرمانده قزاقخانه را که دیگر ارتباطی هم با روسیه نداشت و حقوق بگیر دولت ایران شده بود برکنار و از ایران اخراج کنند تا امور مالی و تدارکاتی نیروی قزاق ـ طبق قرار داد ۱۹۱۹، در دست ماموران انگلیسی قرار گیرد. احمد شاه نافرمانی احتمالی قزاقها را بهانه می آورد و مشیر الدوله حاضر به قبول نبود.

تکفارس آی آر

پس از آخرین دیدار ژنرال آیرونساید با مشیرالدوله که درآن این موضوع با فشار بیشتری مطرح شده بود، مشیرالدوله کناره گیری از نخست وزیری را ترجیح داد و چهارم آبان استعفاء کرد. سلطان احمدشاه سپهدار (سپهدار رشتی) را که با انگلیسی ها مخالفتی نداشت رئیس الوزراء کرد و وی ظرف چند روز ژنرال پالونیک استاروسلسکی و همه افسران روسی دیویزیون قزاق را برکنار کرد.

با اخراج افسران روس، راه بر تماس مستقیم ژنرال آیرونساید با افسران ایرانی نیروی قزاق هموار شد و وی دو روز پس از برکناری روسها، یعنی دهم آبان به قزوین رفت و در آق بابا از رژه نیروهای قزاق سان دید و با ژنرال رضاخان میرپنج (سرتیپ) آشنا شد و گفت و گو کرد که در باره این دیدار شایعات فراوان انتشار یافته است ازجمله اینکه آیرونساید رضاخان را تشویق به کودتا کرد، جزئیات کار را با او درمیان نهاد و ….

پس از این دیدار، طولی نکشید که وزیر امور خارجه انگلستان، این بار با دست پر و از موضع قدرت از ایران خواست که قرارداد سال ۱۹۱۹ ایراد ندارد و آن را به اجراء در آورد و اگر هم احیانا در اجرای آن اشکالی ببیند برطرف سازد.

۱۳۴۶ش:چهارم آبان سال ۱۳۴۶ (۲۶ اکتبر ۱۹۶۷) شاه با این که از سلطنت او ۲۶ سال می گذشت، در چهل و هفتمین زادروز خود با هزینه نسبتا سنگین طی مراسمی مفصل که به نظر بسیاری ضرورت نداشت بر سر خود تاج گذارد!. حال آن که به نظر منتقدین بهتر بود مانند کشورهای دیگربرای عموم مردم تامین اجتماعی (بازنشستگی همگانی پس از رسیدن به سن معین) برقرار می کرد تا در پیری دغدغه گرسنگی خوردن نداشته باشند؛ به تفتیش عقاید پایان می داد که داشتن عقیده و ابراز مسالمت آمیز آن حق لاینفک انسان است؛ تاسیس حزب را از شرط و قید! رها می ساخت؛ نشر روزنامه را از انحصار تنی چند از اشخاص معین خارج می ساخت و دست اهل این حرفه را به داشتن نشریه عمومی باز می گذارد و با این اقدام به استثمار روزنامه نگاران وطن توسط شماری کم خاتمه می داد؛ ایران را از لحاظ محصولات کشاورزی خودکفا می کرد؛ دولت را از اتکاء به درآمد نفت برای تامین هزینه های جاری با اتخاذ سیاستهای دیگری ازجمله وصول واقعی مالیات بر درآمد بی نیاز می کرد و ….

www.takfars.ir

۱۶۸۹م:در جریان جنگ امپراتوری اتریش با عثمانی، ۲۶ اکتبر سال ۱۶۸۹ ژنرال «انی سیلویو پیکولومینی Enea Sivio Piccolomini » فرمانده نیروهای اتریشی دستورداد که شهر سکوپجه Skopje (تلفظ ترکی آن اوشکوپ، تلفظ یونانی اسکوپیا و تلفظ ایتالیایی اش: سکوپی) آتش زده شود. علت صدور چنین دستوری این بود که در این شهر ۶۰۰ هزار نفری که اینک پایتخت جمهوری مقدونیه است بیماری وبا شیوع یافته بود. فرمانده نیروهای اتریش که در اصل ایتالیایی بود برای جلوگیری از سرایت بیماری وبا به سایر نقاط اروپا، تصمیم به سوزاندن شهر سکوپجه گرفت ولی سوزاندن سکوپجه مانع از آن نشد که ژنرال پیکولومینی از وبا رهایی یابد. وی درهمان گیر و دار به بیماری وبا دچار شد و همانجا درگذشت. نیروهای وی قبلا عثمانیان را در بوسنی، کوزوو و مقدونیه شمالی شکست داده و در تعقیب آنان بودند که در شهر سکوپجه با وبا رو به رو شدند.

۱۹۰۹م:۲۶ اکتبر سال ۱۹۰۹ «ایتو» دولتمرد مقتدر ژاپن و مردی که وطن خودرا به صورت یک قدرت جهانی در آورد در ۷۲ سالگی درسرزمین کره به دست یک کره ای کشته شد. وی در آن زمان با لقب شاهزاده، فرماندار ژاپنی کره بود. ایتو که از نخستین دانشجویان اعزامی ژاپن به اروپا بود و دوبار نخست وزیر ژاپن شد برای میهن خود قانون اساسی نوشت، زیرا که همانند توماس جفرسون عقیده داشت که یک قانون اساسی جامع ملت را شکل می دهد و متحول می کند.ایتو به اعجاز یک قانون اساسی خوب در تنظیم پیشرفتهای یک ملت ایمان داشت.

وی سپس بمانند بیسمارک طرح وارد باشگاه قدرت ها کردن ژاپن را ریخت که طی آن ژاپن باشکست دادن چین مالک شبه جزیره کره شد و باشکست دادن روسیه به صورت ابرقدرت خاور دور در آمد.

او می دانست که تا یک کشور نتواند اسلحه مورد نیاز خودرا بسازد و از ظرفیت صنعتی بر خوردار باشد به جایی نخواهد رسید وطرح مسلح کردن ژاپن با اسلحه ژاپنی را به اجرا در آورد واین کشور را صنعتی کرد که در این زمینه همچنان پیش می تازد.

۱۹۴۷م:۲۶ اکتبر ۱۹۴۷ مهاراجه کشمیر بالاخره اعلام داشت که این سرزمین وابسته به هند است و با این اقدام، مسئله کشمیر بوجود آمد که باعث چند جنگ تمام عیار و محدود میان هند و پاکستان و جنگ لاداخ میان چین و هند شده و هنوز آتشی است در زیر خاکستر. پاکستان عمدتا به این دلیل مدعی کشمیر است که اکثریت نفوس آن مسلمان هستند. بر سه گوشه کشمیر ۹ میلیونی پیش از تجزیه هندوستان (جامو و کشمیر، کشمیر آزاد و آکسایی چین) اینک سه دولت حکومت میکنند. مهاراجه از دو واژه سانسکریت مهانت (بزرگ) و راجه = راجا (پادشاه) ساخته شده و کشمیر به معنای زمینی است که از زیر آب بیرون آمده است.

۱۹۵۱م:۲۶ اکتبر سال ۱۹۵۱ (چهارم آبان ۱۳۳۰) وینستون چرچیل دوباره نخست وزیر انگلستان شد و چهلمین کابینه این کشوررا تشکیل داد. همان مردمی که در پایان جنگ جهانی دوم ـ به اصطلاح تاریخ مصرف چرچیل را منقضی شده یافته بودند و به حزب کارگر رای داده بودند و «کلمنت اتلی» را برجای وی نشانده و نخست وزیر انگلستان کرده بودند بار دیگر به حزب محافظه کار و بازگشت چرچیل (در آن زمان ۷۷ ساله) به قدرت رای دادند، زیرا با ملی شدن نفت ایران که از آغاز کار در دست انگلیسی ها بود قدرت استعماری انگلستان در گوشه و کنار جهان به چالش و مبارزه طلبیده شده بود. «اقتدار ـ اقتدار»، شعار حزب محافظه کار انگلستان در طول تبلیغات انتخاباتی آن دوره بود. ملی شدن نفت ایران اقتصاد انگلستان را تهدید می کرد، بهای برابری پاوند رو به کاهش گذارده بود و انگلیسی ها نگران آینده خود شده بودند. نفت ایران یکی از عوامل قدرت انگلستان بود. به علاوه، انگلیسی ها پس از ملی شدن نفت ایران که آسیبی به غرور سیصد و پنجاه ساله شان به عنوان اتباع یک قدرت ردیف اول وارد آورده بود از آن بیم داشتند که در سایر مناطق نیز امتیازهایشان متزلزل شود. کسرآوردن موازنه تجارت خارجی انگلستان نیز مزید برعلت شده بود به گونه ای که حزب لیبرال این کشور هم نخست وزیری چرچیل را تایید کرده بود. ۲۶ اکتبر ۱۹۵۱ هنوز شمارش آراء کاملا تمام نشده بود که کلمنت اتلی کناره گیری دولت خودرا اعلام داشت و اندکی بعد پادشاه انگلستان چرچیل را رئیس دولت کرد و از آن پس طرح توطئه علیه ایران چند برابر شد، در جریان توطئه چرچیل چندبار به آمریکا رفت و ظرف مدتی کمتر از دو سال با کودتای ۲۸ امرداد همه چیز در ایران تقریبا به حالت اول بازگشت.

۱۹۵۷م:۲۶ اکتبر ۱۹۵۷ دستگاه رهبری وقت شوروی مارشال گئورگی ژوکف فاتح برلن را که وزیر دفاع شوروی بود از همه مقامهای نظامی اش برکنار کرد. نبوغ نظامی ژوکف بود که ارتش آلمان را از دروازه مسکو به عقب نشینی مجبور وتا برلن ان را دنبال کرده و پایتخت هیتلر را متصرف شده بود.

تک فارس

خروشچف برای قانع کردن نظامیان و مردم شوروی به کنار گذاشتن ژوکف در نطقی خطاب به آنان گفته بود که غرور بیش از حد ی که ژوکف به ان دچار شده مآلا برای نظام شوروی خطرناک است و وی به یک استراحت که به آن نیاز مبرم داشت فرستاده شد تا اتحادیه (شوروی) به حیات عادی خود ادامه دهد.

ژوکف معتقد بود که سازش میان دو نظام ــ سوسیالیستی و کاپیتالیستی ــ امکان پذیر نیست و این عقیده با سیاستی که خروشچف بعدا تحت عنوان همزیستی مسالمت آمیز در پیش گرفت مغایر بود. مفهوم دیگر عقیده ژوکف این بود که جنگ میان دو نظام اجتناب ناپذیر است، مگر آن که یکی از این دو، داوطلبانه از سر راه دیگری کنار برود.

وی در مورد کشورهای اروپای شرقی می گفت که این کشورها هر زمان که بخواهند از اتحاد با شوروی کنار بروند باید هزینه ای را ارتش شوروی برای آزاد کردن آنها متحمل شده پرداخت کنند و شوروی در این راه میلیونها کشته داده است که هزینه سنگینی است.

۱۹۷۹م:۲۶ اکتبر سال ۱۹۷۹ «کیم جائه کیو» رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کره جنوبی در جریان ملاقات خود با «پارک چونگ هی» رئیس جمهوری این کشور با شلیک گلوله او وسپس محافظ وی را کشت ـ عملی که قبلا در جهان سابقه نداشت!. پارک چونگ هی ۶۲ ساله بود.

در تحقیقات قضایی پس از قتل رئیس جمهور معلوم شد که «کیم» با «پارک» در جریان مذاکره بر سر نحوه سرکوب کردن دانشجویان که دست از تظاهرات ضد دولتی بر نمی داشتند اختلاف نظر پیدا می کند و کار این اختلاف بالا می گیرد و «کیم» پارک را متهم می کند که گزارشهای سازمان وی رابه دقت نمی خواند و نسبت به نظر و پیشنهادهای او بی اعتنا است. پارک در صدد قطع مذاکرات و بیرون کردن «کیم» از دفتر خود برمی اید که کیم سلاح کمری اش رابیرون می آورد و رئیس جمهوری را گلوله می زند و محافظ او – «چاچی چل» را هم که در حال ورود به اطاق دفتر بود تا ببیند چه خبر است با گلوله دیگر می کشد! و …. کیم پس از محاکمه در ماه مه سال بعد اعدام شد.

۲۰۰۴م: ۲۵اکتبر ۲۰۰۴ در هشتاد و هفتمین سالگرد انقلاب بلشویکی روسیه و هشتاد سال پس از تقسیم امپراتوری روسیه بر پایه ملیتهایش به ۱۵ جمهوری، ۱۵ سال پس از انحلال پیمان ورشو و ۱۳ سال بعد از فروپاشی شوروی، و یک هفته پیش از انتخابات آمریکا صدای اعتراض مقامات مسکو که اتحادیه اتلانتیک شمالی (ناتو) می خواهد در پایگاههای نظامی سابق شوروی در لیتوانی اسلحه از جمله سلاح هسته ای انبار کند و این پایگاههارا برای استفاده نظامی اش آماده سازد بلند شد. قبلا قراربود که هر گونه اعتراضی پس از انتخابات آمریکا صورت گیرد تا اثری بر آراء مردم این کشور نگذارد.

یک ژنرال هوایی روسیه در این زمینه گفت: در مذاکرات سالهای ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ (گورباچف) با غرب قرار بود که پس از انحلال پیمان ورشو، ناتو هم از صورت نظامی خارج و به صورت یک پیمان و یا انجمن سیاسی درآید. ما پیمان ورشو را منحل کردیم ولی غربی ها نه تنها ناتو را غیر نظامی نکردند بلکه آن را تا اعماق شوروی سابق گسترش دادند و اینک می خواهند در دو پایگاه «سیائولیایی» و «تارتو» در ساحل بالتیک که با پول مردم شوروی ساخته شده اند و دهها سال مرکز استقرار بمب افکن های شوروی بودند اسلحه مستقر کنند و تردید نیست که این اسلحه و آمادگی برضد ماست. اگر غربی ها روسیه را دوست خود و جنگ سرد را پایان یافته می دانند، استقرار اسلحه در مرزهای روسیه چرا؟. این اقدام به صلح خدمت نمی کند و با واکنش شدید مردم روسیه رو به رو خواهد شد و تاریخ نشان داده است که همین واکنش ها، ورق را به حالت اول باز می گرداند. ژنرال روسیه سپس افزوده بود:

"مارشال ژوکف فاتح برلن که توسط خروشچف بازنشسته شد گفته بود که سازش غرب با مسکو تا زمانی که دارای سلاح اتمی و موشک است امکان پذیر نخواهد بود و ما نباید خودمان را فریب دهیم. خروشچف این اظهار ژوکف را مخالف سیاست خود مبنی بر همزیستی مسالمت آمیز با غرب دید و او را بازنشسته کرد. غرب یک روسیه ضعیف، فاقد اسلحه موثر و آشفته می خواهد. غرب گمان می کند که روسها پس از سیرشدن شکم و احساس آرامش به اندیشه آنچه را که ازدست داده اند می افتند و ناسیونالیسم روس زنده می شود و با این تصور است که بار دیگر درصدد نزدیکتر ساختن پایگاههای نظامی خود به مرزهای روسیه و آشفته و درگیر نگهداشتن روسها است".

۲۰۰۴م:«اندی رونی» مفسر کهنسال شبکه "سی. بی. اس" آمریکا یکشنبه شب ۲۴ اکتبر ۲۰۰۴ در تفسیری که در پایان مجله تلویزیونی معروف به «سیکستی مینیتز» پخش شد گفت که بیشتر بودجه نظامی ۴۴۷ میلیارد دلاری آمریکا صرف خرید بمب افکن های یک میلیارد دلاری و زیردریایی های یک میلیارد و ششصد میلیون دلاری و تانکهای سه میلیون دلاری می شود که پس از چند سال از رده خارج می شوند و به صورت اشیاء قراضه و اوراق در می آیند (وی سپس بیابانی را پر از هواپیماهای نظامی از رده خارج شده و رودخانه ای را مملو از کشتی های جنگی بازنشسته شده نشان داد تا اظهاراتش را اثبات کرده باشد).

T A K F A R S

رونی با این تفسیر خواست ثابت کند که چرا با این بودجه سنگین دریافتی نظامیان کافی نیست و چرا کمپانی های سازنده اسلحه تا این حد در دولت آمریکا اعمال نفوذ می کنند. پخش این تفسیر ظاهرا در تکمیل مصاحبه قبلی همین شبکه با خانواده نظامیان در سن دیاگو بود که از کمی دریافتی ماهانه شکوه کرده بودند.

ژنرال آیزنهاور رئیس جمهوری پیشین آمریکا با این که یک نظامی بود در آخرین ماههای زمامداری اش گفته بود: نگرانی من از این است که اگر کمپانیهای سازنده اسلحه قدرت بیشتری بگیرند؛ نفوذشان در دولت بیشتر شود و همه امور از مسیر و روال عادی و درست خارج گردد.

۷۴۰: یک زمین لرزه شدید به قسطنطنیه (استانبول) تلفات سنگین و ویرانی شدید وارد ساخت.

۱۷۵۹: ژرژ دانتون از رهبران میانه رو انقلاب فرانسه به دنیا آمد. وی پنجم آوریل ۱۷۹۴ دریک دادگاه افراطیون انقلاب به اعدام محکوم وهمان روز با گیوتین گردن زده شد و اصطلاح انقلاب فرزندان خودرا می بلعد از همان روز برسر زبانها افتاده است.

۱۸۶۳: صلیب سرخ جهانی تاسیس شد.

۱۹۰۵: اتحادیه سوئد ونروژ منحل شد و در همین روز پارلمان نروژ یک شاهزاده دانمارکی را به پادشاهی آن کشور برگزید. پادشاه نروژ اختیارات اجرایی ندارد.

۱۹۴۱: دولت آمریکا برای نخستین بار باوند (اوراق بهادار) پس انداز به جریان گذارد تا مردم همانند بانک بتوانند با خرید این اوراق از سود سرمایه خود استفاده ببرند. سرمایه و سود توسط دولت تضمین می شود. فروش این باوند ها همچنان رایج است.

۱۹۴۷: مهاراجه جامو وکشمیر میان پیوستن به هند و یا پاکستان، هند را انتخاب کرد و از همان روز مسئله کشمیر که اکثر مردم آن مسلمان هستند به وجود آمده و باعث چند جنگ کوچک و بزرگ میان هند و پاکستان شده است. کشمیر از کانونهای بحران در جهان بشمار می رود. مهاراجه در سانسکریت به معنای پادشاه بزرگتر است. در این زبان؛ راجه یعنی پادشاه.

۱۹۵۵: «نگو دین دی ام» و قبلا نخست وزیر جنوب ویتنام استقلال کامل این قسمت را به نام جمهوری ویتنام جنوبی اعلام کرد و خود را رئیس آن کشور اعلام داشت و با این عمل قرارداد ژنو سال ۱۹۵۴ که طبق آن قرار بود رفراندم وحدت در ویتنام انجام شود نقض شد. طبق قرارداد ژنو که پس از شکست نیروهای فرانسه در شمال ویتنام از پیروان مسلح دکتر هوشی مین امضاء شده بود قراربود جنوب ویتنام (منطقه غیر کمونیست) تا زمان انتخابات تعیین سرنوشت زیر نظر امپراتور «بائو دای» اداره شود. عمل «دین دی ام» کودتا تلقی شد، ولی دولت فرانسه که با ویتنام شمالی که آن را در جنگ شکست داده دشمنی داشت رژیم «دین دی ام» را برسمیت شناخت و مسئله را پیچیده ساخت. دولت آمریکا در اجرای سیاست خود مبنی بر جلوگیری از گسترش کمونیسم وضعیت جنوب ویتنام مساعد مداخله دید و به دادن کمک نظامی و حمایت سیاسی اقدام کرد ولی این روابط خالی از اشکال نبود. کودتای دوم نوامبر ۱۹۶۳ و مرگ «دین دی ام» بود که مسئله ویتنام را جدّی کرد که به یک جنگ خونین طولانی میان کمونیستها و آمریکا انجامید و در پایان این جنگ که کمونیستها آن را بردند، درسال ۱۹۷۵ وحدت ویتنام تامین شد.

۱۹۷۱: مجمع عمومی سازمان ملل ۲۲ سال پس از تاسیس جمهوری توده ای چین رای دادکه کرسی چین که در اختیار جزیره تایوان بود به صاحب اصلی آن داده شود و ۱۵ نوامبر همین سال نمایندگان چین طی مراسمی که به موقع خود خواهد آمد این کرسی را اشغال کردند.

تک فارس www.takfars.ir

۱۹۹۵: فتحی شقاقی بنیادگذار فلسطینی جنبش جهاد اسلامی درمدخل یک هتل در جزیره مالت هدف گلوله ماموران موساد (سازمان اطلاعاتی اسرائیل) قرارگرفت و کشته شد. از شقاقی به عنوان مبتکر انفجارهای انتحاری نام برده شده است. وی با نام مستعار عازم لیبی جهت ملاقات با قذافی بود که هدف گلوله ماموران موساد قرار گرفت. شقاقی در سر راه خود به لیبی وارد مالت شده بود.