فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۳۱ شهریور

۳۳۷م:جنگهای ۱۳ ساله ایران و روم در دوران حکومت شاپور دوم (ذوالاکتاف) از دودمان ساسانیان ۲۲ سپتامبر سال ۳۳۷ میلادی آغاز شد که در «تاریخ عمومی» به جنگهای دور اول معروفند. جنگهای دور دوم از سال ۳۵۹ آغاز شدند. در هر دو دور، ایرانیان پیروز شدند. در دور اول، که جنگ تا سال ۳۵۰ طول کشید، رومیان هرچه را که در شرق مدیترانه به دست آورده بودند از دست دادند و در دور دوم، امپراتورشان هم کشته شد.

۱۳۵۹ش:حمله نظامی عراق به ایران که از روزهای قبل از آن پیش بینی شده بود، ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ (۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰) آغاز شد که پیامدش یک جنگ هشت ساله بود و برخلاف تصور قبلی غرب، ایران در این جنگ پرتلفات و پرهزینه حتی یک وجب از خاک خود را از دست نداد. مروری بر روزنامه های چاپ تهران در شهریور ماه آن سال نشان می دهد که همزمان با انتخاب نخست وزیر برای جمهوری اسلامی، از نیمه این ماه زد و خورد های مرزی عراق و ایران رو به شدت گذارده بود که بعد از ظهر ۲۲ سپتامبر ناگهان نیروی هوایی عراق تهران، تبریز، همدان، کرمانشاه، شهر کرد و شهرهای خوزستان را مورد حمله قرار داد و همزمان ناوچه های آن کشور به سواحل ایران تا بوشهر تعرض کردند و متعاقب آن نیروی زمینی عراق تعرّض به میهن ما را آغاز کرد. طبق اعلامیه های شماره ۲۰ تا ۲۸ وزارت دفاع ایران، در نخستین روز تعرض، نیروی هوایی عراق بیش از ۱۱ جنگنده و چهار ناوچه از دست داد و هواپیماهای نظامی ایران متقابلا پایگاههای عراق در کوت الاماره، شعیبیه، واسیله، ام القصر و سپس بغداد را مورد حمله متقابل قرار دادند. این جنگ که (برغم میثاق بین المللی) بدون اعلان قبلی، از سوی عراق آغاز شده بود از آن پس به صورت تمام عیار ادامه یافت.

در زمان حمله نظامی به ایران، عراق دوست آمریکا، متحد شوروی و مورد حمایت همسایگان عرب خود جز سوریه بود. دولت آمریکا به سبب موضوع تصرف سفارتخانه اش در تهران و گروگانگیری کارکنان آن و همچنین قطع منافعش در ایران پس از انقلاب، با تهران دشمنی داشت. این دشمنی در دهه اول قرن بیست و یکم که آمریکا در عراق و افغانستان استقرار نظامی دارد به صورت جنگ سرد واشنگتن با تهران درآمده است. سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه ۱۸ سپتامبر۲۰۰۷ در دیدار با «برنار کوشنر» وزیر امورخارجه فرانسه که به مسکو رفته بود، آخرین وضعیت جنگ سرد آمریکا و ایران را چنین ترسیم کرده بود: گزارش های متعدد مبنی بر جدّی بودن بررسی عملیات نظامی برضد ایران دولت روسیه را نگران ساخته زیرا که چنین عملیاتی برای منطقه نتایج بسیار وخیم به بار خواهد آورد. کوشنر (یک پزشک) که همانند سارکوزی رئیس جمهور تازه فرانسه، یهودی تبار است ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۷ و پیش از سفر به مسکو در این باره گفته بود: اگر ایران دارای سلاح اتمی شود؛ جهان باید خود را برای جنگ آماده کند و افزوده بود که سیاست های فرانسه با آمریکا در قبال تلاش های اتمی ایران یکسان است.

بیستم سپتامبر ۱۹۸۰ و در آستانه حمله نظامی تمام عیار عراق به ایران، احتمال این جنگ در دیدار مارگارت تاچر نخست وزیر انگلستان با وزیر امورخارجه کابینه اش مطرح و بررسی شده بود. تاچر در صفحه ۹۱ کتاب خاطرات خود درباره این ملاقات نوشته است: به وزیر امور خارجه گفتم که در این نظر که ایران در مدتی کوتاه از پای درخواهد آمد شریک نیستم و دلیل آوردم که ایران دارای یک نیروی هوایی موثر است، مردمی مقاوم دارد و ارتش فروپاشیده آن درجریان انقلاب، در اندک مدتی تمرکز خواهد یافت و دست به حمله متقابل خواهد زد. ارزیابی و محاسبات صدام حسین از فروپاشیدگی ارتش ایران درست نیست زیرا که افراد و سلاحهای این ارتش باقی هستند و …. هشت سال بعد نظر من تایید شد زیرا که عراق جز در هفته های اول جنگ پیشرفتی نداشت و مقروض و زمینگیر شد و ….

اصحاب نظر گفته اند: اگر صدام حسین با ایران وارد جنگ نشده بود؛ با کویت و سعودی اختلاف نظر مالی پیدا نمی کرد، دست به اشغال نظامی کویت نمی زد، در نطق های خود زندگانی شخصی خاندانهای سلطنتی این دو کشور را به زیر حمله و انتقاد نمی کشید که به کینه دائمی مبدل شد، همسایگان خود را از دست نمی داد (که در روز مبادا جایی برای فرار به آنجا و پناهنده شدن داشته باشد) و کشورش در سال ۲۰۰۳ به اشغال نظامی آمریکا درنمی آمد و به این روز نمی افتاد، خودش هم با آن خفت دستگیر و اعدام نمی شد و ….

تکفارس آی آر

۱۳۱۷ش:پرویز یاحقی آهنگساز نامدار ایران (که در شناسنامه اش «صدیقی پارسی» است و ترجیح داده است که پس از دایی هنرمندش به نام وی «یاحقی» خطاب شود) ۳۱ شهریور ۱۳۱۷ (روزی چون امروز) به دنیا آمد. یاحقی که اخیرا فوت شد دهها سال آهنگ ساخت و از ویولنیست های بزرگ جهان بشمار می رفت در عین حال روزگاری یک روزنامه نگار ماهر و زبردست بود و زمانی عنوان بهترین خبرنگار پارلمانی ایران را به دست آورده بود. درخشان ترین کار روزنامه نگاری پرویز، گزارشگری برنامه «درگوشه و کنار شهر» برای رادیو ایران درسالهای ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳ بود که مبتکر و مدیر این برنامه نگارنده این سایت (نوشیروان کیهانی زاده) بود. این دو برای تهیه این برنامه بسیار جالب و آموزنده، هر روز (بدون تعطیل) به کلانتری های پلیس، پاسگاههای ژاندارمری، بیمارستانها ، دادسراهای نواحی نهران و دادگاهها سر می زدند و مصاحبه با طرفین ماجرا انجام می شد و هر مطلب با دادن اندرز و ذکر ضوابط و قوانین مربوط و اشاره به مراحل دادرسی پایان می یافت و همان روز در ساعت چهار و نیم بعد از ظهر به پخش رادیو داده می شد. هر برنامه ۳۰ دقیقه ای شامل سه تا چهار مطلب بود که همان روز و یا شب پیش از آن اتفاق افتاده بودند.

۱۷۹۱م:۲۲ سپتامبر زادروز فاراده (Michael Faraday ) فیزیکدان است که در ۱۷۹۱ به دنیا آمد. وی قواعد موتورهای برق و چارج الکترو ستاتیک را به دست آورد و حرکت ایونها را در مایع هنگام چارج کشف کرد.

www.takfars.ir

۱۳۵۵ش:محمد قوچانی روزنامه نگار معاصر سی و یکم شهریور ماه ۱۳۵۵ به دنیا آمده و در این سن کم ره صد ساله رفته است. او که از استعداد فوق العاده در حرفه روزنامه نگاری برخوردار است دهها سال از ستارگان تابناک آسمان ژورنالیسم ایران و دنیای پارسی زبانان باقی خواهد ماند. قوچانی از ۲۲ سالگی کار روزنامه نگاری را به صورت تمام وقت آغاز کرد و به ترتیب در روزنامه های نشاط، عصر آزادگان و همشهری قلم زد و سپس با تیم خود به روزنامه شرق رفت. پس از توقیف شرق، سردبیر اجرایی «هم میهن» به مدیریت غلامحسین کرباسچی شد که این روزنامه تازه از توقیف خارج شده ظرف مدتی کوتاه (تا زمان توقیف مجدد) از نظر تیراژ و کیفیت مطالب، خود را به صدر روزنامه های غیر دولتی تهران رسانید. ضمیمه معروف همشهری در سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ که بر تیراژ این روزنامه افزود کار قوچانی بود. وی در این سن کم تالیف و مقالات فراوان دارد. در نوشتن خبر به طرز جدید که از دهه ۱۹۹۰ در جهان باب شده و همانا آوردن سابقه خبر در داخل عناصر و پاراگرافهای اصلی آن است مهارت فراوان دارد. او از علاقه مندان روزنامه نگاری حرفه ای و هواداران اندیشه عدم اشتغال روزنامه نگار به امور دیگر (جز تدریس و تالیف) است.

۱۹۸۵م:اکزل سپرینگر Axel Springer امپراتور رسانه ای آلمان ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۵ در ۷۳ سالگی درگذشت. در دهه ۱۹۶۰ چهل در صد روزنامه های آلمان متعلق به سپرینگر بود. کمپانی او که پس از درگذشتش بکار ادامه می دهد در سال ۱۹۹۹ مالک ۱۸۰ روزنامه و مجله ، هفت فرستنده رادیویی ، سهامدار عمده یک شبکه تلویزیونی ، تلویزیون کابلی ، سیستمهای اینترنتی و چندین مرکز نشر کتاب و تهیه برنامه تلویزیونی و فیلم بود ، ۱۴ هزار کارمند و پنج میلیارد مارک درآمد داشت.

روزنامه نگاری در خانواده سپرینگر موروثی بوده است و پدر و پدر بزرگ او هم روزنامه نگار بودند. وی پس از جنگ جهانی دوم ، در سال ۱۹۴۶ با کسب اجازه از دولت انگلستان – یکی از فاتحان آلمان – در منطقه اشغالی آن دولت (بندر هامبورگ ) یک روزنامه ورشکست و به حالت تعطیل درآمده را خریداری و با آن پایه امپراتوری رسانه ای خود را گذارد.

۶۶م:بیست و دوم سپتامبر سال ۶۶ میلادی نرون امپراتور وقت روم دستور داد که برای جنگ با امپراتوری ایران لژیون های ایتالیایی که سربازانش رومی خالص باشند و قدشان کمتر از دو متر نباشد تشکیل شود. برخلاف ایران که سواره نظامش نیروی اصلی بود و از پیاده به عنوان نیروی کمکی و پشتیبانی استفاده می کرد، واحدهای اصلی رومی ها پیادگان بود و سواران را به عنوان واحد کمک بکار می بردند. لشکر ۵ تا ۸ هزار نفری پیاده رومی را لژیون (به لاتین: لژیو) می خواندند. چون ارتش روم در جنگ با ایران موفق نبود، نرون تصمیم گرفت که لژیون هایی صرفا از ایتالیایی ها (رومیان خالص) تشکیل دهد و دستور تشکیل این لژیون ها، طبق لوحی که فرمان بر آن حک شده است ۲۲ سپتامبر سال ۶۶ میلادی صادر شده بود، ولی عمر نرون کفاف نداد که از این نیرو برضد ایران استفاده کند و کمتر از دو سال بعد ( تابستان سال ۶۸ میلادی) خودکشی کرد. اختلاف ایران و روم در آن زمان عمدتا بر سر ارمنستان بود که چند برابر امروز وسعت داشت.

۱۵۲۶م:ارتش عثمانی ۲۲ سپتامبر ۱۵۲۶، با استفاده از اختلافات داخلی اروپائیان با هم، شهر وین پایتخت اتریش را محاصره کرد. دولتهای فرانسه و آلمان به استمداد اتریشی ها پاسخ فوری ندادند. فرانسه حتی با عثمانی عهدنامه مودت هم امضاء کرد. محاصره وین که مدتها طول کشید عمیقترین پیشروی ارتشی از مشرق زمین در اروپای مرکزی بود.

۱۹۴۸م:۲۲ سپتامبر سال ۱۹۴۸ جمهوری دمکراتیک خلق کره (شمالی) که ۱۳ روز پیش از آن اعلام استقلال کرده بود خود را حاکم همه شبه جزیره کره خواند و جمهوری کره (جنوبی) نیز که در شهر سئول اعلام رسمیت کرده بود به همین ترتیب اعلام کرد که حاکم بر همه کره است و دو دولت به این ترتیب تقسیم این شبه جزیره را رد کردند که نتیجه اش یک جنگ سه ساله بود که مسئله ای را هم حل نکرد و این مسئله به همان شدت همچنان تا به امروز ادامه دارد. این مسئله محصول ضدیت دو بلوک متخاصم آن زمان بود.

۲۰۰۳م:لاتویایی های متعاقب استونیایی ها، اتباع دو کشور منطقه بالتیک، ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۳ رای به پیوستن کشورشان به اتحادیه اروپا دادند که از اردیبهشت آینده دارای ۲۵ عضو می شود بدون این که بدانند بروکسل هم یک مسکو دیگر برایشان خواهد بود و کسی پول و کالای رایگان به آنان که سر زمین هایی فقیر هستند نخواهد داد. این دو کشور به اضافه« لیتوی نیا» قبلا از اعضای اتحاد شوروی بودند .روسها برایشان از جیب خود آپارتمان، مدرسه و بیمارستان ساختند، اما اتحادیه اروپا «کار» می خواهد زیرا که جمعیت کشورهای اصلی آن به سبب فرار مردم از بچه دار شدن رو بکاهش گذارده است. در آن سال همین کشورهای سوسیالیستی سابق اشتیاق فراوان هم به عضویت در «ناتو» نشان داده بودند و حساب نکرده اند که در این مورد هم به جای مسکو سر و کارشان با واشنگتن خواهد بود و تفاوت زیادی در بین نیست و نمی دانند که از این پس هرگونه جنگی در اروپا و خاوردور و آسیای جنوبی، اتمی خواهد بود و آمریکاییان حاضر نخواهند بود بخاطر آنان بمیرند.

تک فارس

این سه کشور بعدا به عضویت "ناتو" و اتحادیه اروپا درآمدند ولی همچنان زیر دندان روسیه هستند. جمعیت روس استونی زیاد است و اگر روزی ورق برگردد باز بی دفاع خواهند ماند. با اینکه طبق اساسنامه ناتو، حمله به یک کشور عضو بمنزله حمله به همه اعضا تلقی خواهد شد گمان نمی رود که ملل عضو ناتو بخواهند که در یک جنگ اتمی خاکستر شوند. همه تلاش آنان به زنده ماندن و لذت بردن از زندگانی است.

۲۰۰۳م:در ژاپن اعضای حزب حاکم« لیبرال دمکرات» ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۳ باردیگر کویزومی را به ریاست حزب خود انتخاب کردند تا همچنان نخست وزیر باقی بماند. چرا؟. زیرا که با رئیس جمهوری فعلی آمریکا دوست بود.

برخی از اصحاب نظر گفته اند: ژاپنی ها باید بدانند که «جنگ ویتنام» دیگری به آن صورت رخ نخواهد داد که اقتصاد ژاپن را شکوفا سازد. اوضاع خاور دور نسبت به گذشته بیش از هر نقطه دیگر جهان تغییر یافته و جایی برای گسترش ژاپن با توسل به روشهای سابق وجود ندارد؛ چین، کره و ویتنام (رقیبان اقتصادی ژاپن) محال است که مانند گذشته به تصرف ژاپن درآیند و خاورمیانه هم نه تنها دست ژاپنی ها را خوانده بلکه رقبای دیگری هم چون اتحادیه اروپا، روسیه، چین، هند، برزیل و کره جنوبی در آنجا هستند، کمین کرده اند و ….

کویزومی بعدا از نخست وزیری کناره گیری کرد و جانشین وی نیز به همان سرنوشت دچار گردید.

۲۰۰۳م:ولادیمیر پوتین و ژاک شیراک سران وقت روسیه و فرانسه که همانند بسیاری از سران کشورها تصمیم به ایراد نطق در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک داشتند که سفر به نیویورک در ماه سپتامبر برای شرکت در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل فرصتی است برای مذاکره سران دولتها با یکدیگر ، ۲۱ سپتامبر ۲۰۰۳ در دو مصاحبه مطبوعاتی عمومی طولانی نظراتشان را درقبال مسائل روز ابراز داشتند. لحن مصاحبه ها نشان می داد که به دلیل ناموفق بودن آمریکا در تامین ثبات درعراق، موضع هر دو در قبال این مسئله نسبت به گذشته قویتر شده است.

پوتین در مصاحبه اش از همکاری اتمی (صنعتی) با ایران دفاع کرد و گفت تلاش ما تنها این است که ایران از کمک اتمی روسیه برای ساختن بمب استفاده نکند. پوتین گفت که غرب در قبال مسائل، رفتار درست ندارد و آمریکا را متهم کرد در حالی که دم از مبارزه با تروریسم میزند؛ در کشور قطر محرمانه با سلیم خان نماینده تروریستهای چچن مذاکره می کند.

۱۹۳۲: از اتحاد نجد و حجاز کشور عربی سعودی به وجود آمد.

۱۷۸۴: روسهای مهاجر در آلاسکا , نخستین کلنی را روسیه را تاسیس کردند. دولت آمریکا قرن بعد آلاسکا را از روسیه خریداری کرد.

۱۹۲۴: جامعه ملل پیشنویس قطعنامه « جهان بدون جنگ !! » را آماده ساخت.

۱۵۲۰: سلیم اول سلطان عثمانی که در نبرد چالدران بر شاه اسماعیل صفوی پیروز شده بود روز ۲۲ سپتامبر سال ۱۵۲۰ میلادی در ۵۳ سالگی درگذشت.

T A K F A R S

۱۸۶۲: ابراهام لینکلن رئیس جمهوری وقت آمریکا اعلام کرد که اول ژانویه آینده همه بردگان سیاهپوست را در همه ایالتهای آمریکا آزاد اعلام خواهد کرد.

۱۹۱۴: زیردریایی شماره ۹ آلمان در این روز در آبهای هلند سه رزمناو انگلیسی را غرق کرد که ضمن آن ۱۴۰۰ تن کشته شدند.