فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۲۳ اردیبهشت

۵۹۰م:مورخان اروپایی ماه مه سال ۵۹۰ میلادی را به دلایل متعدد آغاز پایان کاردودمان ساسانیان ایران نوشته اند که یکی از این دلایل؛ کنار گذاشتن، بازداشت و احیانا قتل مدیران مجرب و ایراندوست کشوری و لشکری بود. در این ماه «بزرگمهر» وزیر معروف و باتدبیر خسرو انوشیروان نیز به دستور خسرو پرویز کشته شد و ایرانیان از داشتن یک مدیر شایسته، مدبر، اندیشمند و میهندوست عاری شدند.

۱۰۳۲م:مسعود غزنوی ۱۳ مه ۱۰۳۲ میلادی احمد عبدالصمد شیرازی را به وزارت خود برگزید و به او لقب «شمس الوزراء» داد. قبلا احمد حس میمندی وزیر مسعود غزنوی بود که درگذشته بود. محمود غزنوی پدر مسعود احمد حسن میمندی را به زندان انداخته بود که مسعود از او اعاده حیثیت کرد و به وزارت برداشت.

۱۳۳۲ش:در پی انتشار خبر پرواز دو هواپیمای انگلیسی بر فراز جزیره ایرانی «تنب مار» که بیست و دوم اردیبهشت ۱۳۳۲ در صفحات اول روزنامه های تهران به چاپ رسیده بود مقامات دولت وقت، احزاب و مردم دست به اعتراض زده و روزنامه ها سرمقاله های خود را به محکوم کردن اقدام انگلستان اختصاص داده بودند. روزنامه اطلاعات حتی به تفسیر واژه پارسی تنب( از مصدر تنبیدن و تنبانیدن به مفهوم آوار ، انباشته بودن ، روی هم ریخته شدن اشیاء ) پرداخته بود که به دلیل در هم ریختگی خاک و نیز انبوه مارها در این جزیره، آن را از قدیم الایام چنین نامیده اند و …. این خروش ایرانیان غرب را به اندیشه فرو برد.

۱۳۵۸م:در جریان تصفیه مقامات نظام سابق، بیست سوم اردیبهشت ۱۳۵۸ در تهران بیست استاد دانشگاه از کار خود برکنار شدند. یازده تن از این استادان، مدرس پزشکی و علوم وابسته به پزشکی بودند. اسامی برکنار شدگان در روزنامه های تهران انتشار یافته بود. در آن زمان هنوز ممنوعیت خروج مردها از ایران که از زمان پیروزی انقلاب برقرار شده بود به قوت خود باقی بود.

۲۰۰۸م:پژوهشکده «ماکس پلانک» ۱۳ می ۲۰۰۸ اعلام کرده بود که طبق نتایج به دست آمده از آزمایش ها و بررسی های این انستیتو، رشد توان مغزی (قدرت تفکر، درک و قضاوت) انسان در چند دهه گذشته سریعا در حال افزایش یافتن بوده است و دسترسی انسان به اطلاعات و نیز معلومات عمومی برای تحلیل این اطلاعات و نتیجه گیری، به رشد نیروی مغز که «قضاوت درست» بخشی از آن است در دهه یکم قرن ۲۱ شتاب بیشتری داده است. افزایش توان مغز؛ انسان را منطقی تر، قانونمندتر و برخلاف تصوّرقبلی، اخلاقی تر میکند.

تکفارس آی آر

۱۹۱۴م:هوارد اسمیت روزنامه نگار آمریکایی که ۸۸ سال عمر و ۶۳ سال روزنامه نگاری کرد ۱۲ مه ۱۹۱۴ به دنیا آمد. بیشتر کار او در خبرگزاری یونایتدپرس اینترنشنال و شبکه های تلویزیونی «سی بی اس» و «ا.بی. سی.» گذشت. هوارد از سال ۱۹۳۹ تا دسامبر ۱۹۴۱ اخبار آلمان و سالهای اول جنگ جهانی دوم را از برلین گزارش می کرد و بارها با هیتلر و مقامات دیگر رایش سوم مصاحبه اختصاصی کرده بود. وی آخرین روزنامه نگار آمریکایی بود که پس از اعلان جنگ آمریکا به آلمان از برلین خارج شد و در این باره کتابی تحت عنوان «آخرین قطار از برلین» تالیف کرده که هالیوود آن را به صورت فیلم سینمایی درآورده و هوارد در آن شخصا نقش خود را ایفاء کرده است.

۱۳۱۱ش:غلامحسین صالحیار موسس خبرگزاری رادیو ـ تلویزیون ملی (واحد خبر)، بنیاد گذار نخستین خبر گزاری غیر دولتی ایران (پرس ایجنت) ، دو بار سردبیر روزنامه اطلاعات، نخستین سردبیر روزنامه آیندگان، سردبیر خبرگزاری پارس، از موسسان سندیکای روزنامه نگاران ایران و مولف چندین کتاب از جمله «چهره مطبوعات معاصر» ۲۴ اردیبهشت سال ۱۳۱۱ در تهران پا به عرصه وجود گذارد و ۱۹ آذر ۱۳۸۳ در۷۲ سالگی فوت شد.

۱۶۰۷م:دسته ای انگلیسی که با سه کشتی به آبهای شرق آمریکا (دماغه هنری – ویرجینیا بیچ امروز) وارد شده بودند، پس از یک توقف کوتاه در دهانه خلیج چساپیک و طی مسافتی بیش از ۶۰ مایل در آبراهی که آن را «جیمز ریور» نام نهاده بودند، ۱۳ ماه مه سال ۱۶۰۷ در این آبراه به نقطه ای جزیره شکل و کوچک رسیدند و پس از این که آن محل را جایی امن و قابل دفاع در برابر حملات احتمالی اسپانیایی ها یافتند روز بعد (۱۴ مه)، هر ۱۰۴ تن از کشتی ها فرود آمدند و در آنجا سنگ بنای نخستین کلنی ماندگار انگلیسی را در قاره غربی به نام جیمزتاون بر زمین نهادند (که حصار آن دوازده روزه ـ تا ۲۶ مه ساخته و توپ قلعه، تنها عامل برتری اروپاییان نصب شد). کارساختن اطاقکهای چوبی قلعه تا ۱۵ ژوئن ادامه داشت.

www.takfars.ir

۲۰۰۷م:در ماه مه سال۲۰۰۷ به مناسبت ۴۰۰ ساله شدن ایالات متحده (استقرار انگلیسی ها در کلنی جیمز تاون ویرجینیا)، مراسم متعدد برگزار شده و ملکه انگلستان از این محل دیدن کرده بود.

انگلیسی ها ۲۲ سال پیش از استقرار در ویرجینیا، وارد جزیره «رونوک» در شرق کارولینای شمالی امروز (و نه چندان دور از دهانه خلیج چساپیک) شده بودند که این مهاجران به طرز اسرار آمیزی ناپدید شدند و لذا استقرار در جیمز تاون، ملاک تاریخ مهاجرت قرار گرفته است.

۱۸۵۷م:دهم ماه مه سال ۱۸۵۷ و دو ماه پس از لشکرکشی انگلیسی ها به ایران به منظور جداساختن افغانستان از پیکر میهن، هندیانی که به عنوان نظامی محلی به استخدام انگلستان درآمده بودند پس از پی بردن به نیات این دولت از استقرار در شبه قاره هند، دست به عصیان و نافرمانی زدند، افسران انگلیسی خود را کشتند و روز بعد (۱۱ مه) دهلی را تصرف و به امپراتور تیموری هند مهر «بی عرضگی» زدند و او را در کاخش بازداشت کردند. این هندیان از روز بعد در دهلی و هر نقطه ای را که آزاد می کردند، انگلیسی ها نابود می ساختند. آنان در اندک زمانی بر سراسر مناطق مرکزی، شمالی و شمال شرقی و شمال غربی هند استیلا یافتند و نزدیک به یک سال با انگلیسی ها که پی در پی نیروی کمکی می فرستادند جنگیدند. هندیان به این قیام که نخستین بپاخیزی آنان برضد انگلیسیهاست افتخار و مباهات می کنند.

۱۹۰۷: بانو «دافنه دو موریه» داستان نگار انگلیسی ۱۳ ماه مه ۱۹۰۷ به دنیا آمد و ۸۲ سال عمر کرد. وی با نوشتن دهها داستان جالب از موفقترین داستان نگاران قرن ۲۰ بشمار می رود. دافنه چند کتاب داستان کوتاه هم دارد. داستان «ربکا» که در سال ۱۹۳۸ انتشار یافت، دافنه را مشهور جهان ساخت. نخستین داستان دافنه در سال ۱۹۳۱ انتشار یافت و آخرین کتابش که حاوی بیوگرافی او بود و نیز نامه های جالبی که دریافت داشته بود در سال ۱۹۹۵ به زیر چاپ رفت. دافنه ۱۹ آوریل سال ۱۹۸۹ فوت شد.

۲۰۰۴: برخی از رسانه ها پایین رفتن میانگین سهام ( داو جونز ) را در بورس نیویورک و قرار گرفتن در زیر خط ۱۰۰۰۰ واحد را که در این روز صورت گرفت به حساب انتشار عکسهای زننده شکنجه زندانیان عراقی در زندان ابو غریب و یک اردوگاه در جنوب عراق که عواطف جهانیان را جریحه کرده گذارده بودند. میزان سقوط سهام ۱۲۷ واحد بود.