فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۱۹ خرداد

۶۳۰م:نهم ژوئن سال ۶۳۰ میلادی سپهبد شهربراز (شهروراز) ژنرال مشهور ایرانی و فاتح مصر در شهر تیسفون کشته شد. وی پس از مرگ مرموز (احیانا قتل) اردشیر سوم شاه ۹ ساله ایران عملا به مدت ۴۴ روز امور سلطنت ایران را به دست گرفته بود تا امپراتوری ما را از خطر اضمحلال برهاند. این ژنرال بود که اورشلیم و دمشق را از روم پس گرفته، صلیبی را که مسیح بر آن مصلوب شده بود به تیسفون (مدائن) منتقل کرده، مصر را متصرف شده و در اسکندریه، پادگان ایرانی را ساخته و مقام اداری گمارده بود. محبوبیت این ژنرال در جامعه ایران آن زمان باعث تحریک احساس بخل و حسد خسرو پرویز (شاه وقت) نسبت به او شده بود و نقشه برکناری، تبعید حتی قتلش را کشیده بود که این خبر در جریان جنگ ایران با ارتش هراکلیوس امپراتور روم شرقی به گوش او رسید و وی را سست کرد و بعدا تا پایان کار خسرو پرویز عملا خود را منزوی ساخت.

۱۳۳۰ش:هیات خلع ید از انگلستان در منابع نفت ایران که با مشایعت دهها هزار نفری تهرانی ها عازم خوزستان شده بود ۱۹ خرداد ۱۳۳۰ درمیان استقبال توده های مردم وارد این استان شد و از روز بعد کار خود را آغاز کرد. مهندس مهدی بازرگان، دکتر متین دفتری (نخست وزیر پیشین)، و اردلان از اعضای هیات بودند که از سوی دکتر مصدق رئیس دولت وقت مامور نظارت بر امر خلع ید از انگلستان در نفت ایران شده بودند. انعکاس عکس و خبر بدرقه و استقبال پرشور با پرچم و پلاکارد و ابراز احساسات میهنی از این هیات در رسانه های ملل دیگر، انگلیسی ها را بیش از پیش نگران آینده خود در منطقه نفتخیز خاورمیانه ساخت.

۱۳۳۱ش:۱۹ خرداد سال ۱۳۳۱ ( ۹ ژوئن ۱۹۵۲ ) روزی است که دکتر مصدق رئیس دولت وقت در دادگاه جهانی لاهه نطق تاریخی خود را ایراد کرد و وجدان جهانیان را متوجه حقوق ملل ضعیف ساخت.

دکتر مصدق در این نطق گفت که وجدان جهانیان نباید اجازه دهد که حقوق ملل ضعیف پایمال شود؛ جهانیان باید از ملل کوچک که برای احقاق حقوق خود و استفاده از حاکمیت ملی و استقلال بپا می خیزند در برابر دول دارای قدرت نظامی، تبلیغاتی و نفوذ سیاسی وسیع دفاع کنند. ما کاری جز گرفتن حق مسلم خود نکرده ایم.

دکتر مصدق قضات دادگاه لاهه را از آلوده کردن خود به سیاست برحذر داشت و اشاره کرد که قاضی باید حق را از زورگو و غاصب آن بگیرد نه جانب طرف برتر را.

تکفارس آی آر

دکتر مصدق پس از ایراد نطق طولانی خود ، دفاع قضایی از حقوق ایران در برابر شکایت انگلستان را به پروفسور رولن ــ حقوقدان بلژیکی که به وکالت از ایران انتخاب شده بود سپرد.

دکتر مصدق بعدا در یک مصاحبه مطبوعاتی در پاسخ به پرسش یک روزنامه نگار درباره میزان امید او به سازمانهای بین المللی از جمله دادگاه لاهه، خواستار اصلاح منشور ملل و واگذاری تصمیم گیری از شورای امنیت به مجمع عمومی سازمان ملل شد و گفت که سازمان ملل باید تنها دمکراسی ها را به عضویت بپذیرد نه هر کشور را. کشورهای غیر دمکراتیک می توانند عضو ناظر باشند، نه صاحب رای، و دمکراسی جدا از رعایت حقوق انسان نیست.

۱۳۳۲ش:دکتر مصدق نخست وزیر وقت در خرداد ۱۳۳۲ و پیش عزیمت به لاهه دکتر محمد علی ملکی ، از ملی گرایان بنام را وزیر بهداری کابینه خود کرد.

دکتر ملکی پس از برانداری ۲۸ امرداد و بارها پس از آن بازداشت شده بود. وی در سنین کهولت هم به فعالیت سیاسی در همان زمینه های قبلی ادامه و راه خود را تغییر نداده بود.

www.takfars.ir

۱۳۵۹ش:ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهور در مصاحبه ای که ۱۹ خرداد ۱۳۵۹ انتشار یافت گفت: بدترین شکل اجرای حاکمیت، اعمال خشونت است. وی اخطار کرد که در برابر عمل خلاف قانون دست روی دست نمی گذارد و آرام نمی نشیند. او گفت: در جمهوری اسلامی، گروهی مایلند من رئیس جمهور باشم ولی آنان، خود، وظایف مرا انجام دهند. بنی صدر که سال بعد مجبور به فرار از ایران و اقامت در اروپا شد در این مصاحبه به زعم خود، «فرصت طلبان» را تهدید کرد و گفت که عده ای طالبند قدرت منحصرا در دست آنان باشد.

۱۳۸۶ش:نوزدهم خرداد ۱۳۸۶ ایران، میهن گرامی ما یک فرزند برومند خود را از دست داد. این بزرگمرد در تمامی عمر نگران میهن و غمخوار آن بود. دکتر پرویز ورجاوند انسانشناس و باستانشناس بنام وطن در بامداد این روز در تهران در ۷۳ سالگی بر اثر مشکلات قلب فوت شد. وی در عین حال عضو شورای رهبری و سخنگوی جبهه ملی ایران بود. دکتر ورجاوند تحصیلکرده سوربن فرانسه حتی یک لحظه از تلاش برای حفظ یکپارچگی وطن، همبستگی ملی، دادن امید به ایرانیان و رعایت حقوق بشر و آزادی ها باز نایستاد. ورجاوند که از دوران دبیرستان به صف پیروان خط مصدق پیوسته بود به هرکار و هر چیز تنها از دیدگاه میهنی می نگریست.

۱۸۴۳م:«برتا فون سوتر Bertha von Suttner» داستان نویس و صلحدوست شهیر اتریشی نهم ژوئن ۱۸۴۳ به دنیا آمد. او دختر یک فیلد مارشال اتریشی و از امیرزادگان این کشور بود که در رشته های هنر و ادبیات تحصیل کرد. برتا زندگانی اشرافی را دوست نداشت و برخلاف رای خانواده اش به کار تدریس پرداخت. سپس چون خانواده اش بر ازدواج او با مرد دلخواهش صحه نگذاردند، ترک وطن کرد و سالها با شوهرش در غربت بسر برد و همین وضعیت او را به صورت یک داستان نگار بزرگ در آورد.

۱۸۷۰م:«چارلز دیکنز» نویسنده و روزنامه نگار انگلیسی نهم ژوئن سال ۱۸۷۰ در ۵۸ سالگی درگذشت و ۱۵ داستان طولانی و دهها داستان کوتاه از خود به یادگار گذارد.

دیکنز که دوران کودکی را در فقر گذرانده بود در داستانهایش کوشیده است جهانی بسازد که در آن از فقر و حرمان اثری نباشد. اصحاب فکر وی را متفکری توصیف کرده اند که از طریق داستانهای تخیلی کوشیده است عقاید فلسفی خود را مطرح و توجیه کند. تعریف خاص دیکنز از واژه «شارلاتان» خواندنی است که از نیمه قرن بیستم به این طرف مصداق و مشابه بیشتری یافته است. به گفته دیکنز، شارلاتان کسی است که با مغالطه، هیاهو، جنجال و گاهی پرخاشگری بکوشد که حقایق به طور لحظه ای و سطحی پنهان بمانند. وی توصیه کرده است که در قبال چنین شخصی باید احتیاط را از دست نداد.

تک فارس

۱۷۳۲م:پادشاه انگلستان ۹ ژوئن ۱۷۳۲ فرمان صاحب اختیاری اراضی میان دو رود « ساوانا » و « آلتاها » و ساحل اقیانوس اطلس در آمریکای شمالی را به نام یکی از افسران خود موسوم به جیمز ادوارد اولتورپ J.E.Oglethorpe صادر کرد و این منطقه وسیع و مثلث شکل که از هزاران سال پیش از آن محل سکونت چند قبیله متمدن بومی ( اصطلاحا سرخپوست ) بود توسط مالک انکلیسی آن به یک مهاجر نشین انگلیسی تبدیل شد و به نام جورج دوم پادشاه انگلستان « جورجیا » نامیده شد که اینک یک ایالت آمریکا را تشکیل می دهدو جیمی کارتر رئیس جمهوری پیشین آمریکا از این ایالت است.

۱۶۲۸م:نهم ژوئن ۱۶۲۸« توماس مورتون » که از انگلستان به آمریکای شمالی مهاجرت کرده بود و در منطقه ماساچوست به کار خرید و فروش پرداخته بود به عنوان « مهاجر نامطلوب » از آمریکا دی پورت ( اخراج ) شد. در آن زمان از استقرار انگلیسی ها در شمال آمریکا ، تنها ۲۱ سال می گذشت .

جرم توماس مورتون فروش تفنگ به بومیان ( سرخپوستان ) بود . وی به جای پول از سرخپوستان پوست ( خز ) دریافت می کرد. دستبابی سرخپوستان که عده آنان صدها برابر مهاجران بود اکیدا ممنوع بود ، زیرا تنها امتیاز و برتری مهاجران انگلیسی بر سرخپوستان و حفظ سلطه بر ایشان « تفنگ » بود که مقامات انگلیسی مایل نبودند به دست سرخپوستان افتد. سرخپوستان عمدتا از طریق فرانسویان که با آنان مناسبات حسنه داشتند ، تفنگ به دست آوردند.

۱۸۹۹م:دولت انگلستان که منطقه هنگ کنگ را در جریان جنگ با چین معروف به جنگ تریاک تصرف کرده بود نیم قرن بعد از این عمل، به فکر توسعه خاک این منطقه اشغالی افتاد و برای این که وضعیت را از صورت اشغال نظامی خارج سازد، هنگ کنگ و اراضی اطراف آن را نهم ژوئن سال ۱۸۹۹ از دولت وقت چین ۹۹ ساله اجاره کرد.

دولت چین در آستانه انقضای مدت اجاره به انگلستان اخطار کرد که هنگ کنگ را تخلیه کند. از آنجا که چین نوین، دیگر آن چین مفلوک قرن ۱۹ و پیش از اکتبر ۱۹۴۹ نبوده و از ظرفیت نظامی و اقتصادی وسیع و وحدت کامل بر خوردار است انگلستان تسلیم شد و هنگ کنگ به دامان مادر باز گردانده شد.

۱۹۳۲م:از ژوئن سال ۱۹۳۲ در ایالات متحده آمریکای شمالی بر فروش بنزین مالیات وضع شد که تا کنون این مالیات ۱۵ برابر شده است و رقم بزرگی از درآمدهای دولتی را تشکیل می دهد. هرگونه فعالیت نفتی در آن کشور غیر دولتی و در دست کمپانی های بزرگ است و بهای فروش در جایگاهها برحسب قواعد بازار آزاد (معادله عرضه و تقاضا) در نوسان است. در ژوئن ۲۰۰۷ با اینکه بهای نفت خام در بازار به هر بشکه ۶۳ دلار کاهش یافته، در آمریکا به بهانه کمبود پالایشگاه، بهای بنزین در حال افزایش است و ظرف سه سال (از اواخر ۲۰۰۳ تا ژوئن ۲۰۰۷ ) تقریبا سه برابر شده است.

۲۰۰۵م:هفتم ژوئن ۲۰۰۵ در مسکو اعلام شد خودورکوفسکی مالک اصلی کمپانی نفتی یوکوسYukos که یک یهودی روس است به اتهام تقلب، کلاهبرداری و ندادن مالیات به ۹ سال زندان محکوم اتهامات دیگری ازجمله شرکت در توطئه قتل دارد که همچنان تحت رسیدگی است. محکوم شدن خودورکوفسکی به ۹ سال حبس از سوی محافل متعدد در سطح جهان ناچیز تلقی شده بود و سوژه مقاله و کاریکاتور قرارگرفته بود.

T A K F A R S

۲۰۰۵م:کمپانی جنرال موتورز آمریکا که روزگاری پایه قدرت و شهرت جهانی این کشور بود هفتم ژوئن ۲۰۰۵ اعلام داشت که برای جلوگیری از زیاندهی بیشتر و افزایش قرض، تعدادی از کارخانه های خود در آمریکای شمالی را تعطیل و ۲۵ هزار تن از کارگران و مهندسان آنها را برکنار خواهد کرد. این کمپانی همچنین اعلام کرده بود که با همان هدف، مزایای مابقی کارکنان خود به ویژه مزایای بیمه درمانی آنان را کاهش خواهد داد.

قبلا گزارش مطبوعات نشان می داد که میزان فروش اتومبیلهای ساخت کمپانی جنرال موتورز در ایالات متحده به طور متوسط تا ۲۰ درصد پایین آمده است و مجبور است اتومبیلهایی را که روی دستش مانده با تخفیف بفروشد. این وضعیت احتمالا به دلیل رقابت با کارخانه های اتومبیلسازی ژاپن و آلمان بوده است.

۶۸: نرون امپراتور روم که به خشونت معروف بوده است خودکشی کرد.

۱۸۱۵: کنگره وین در این روز استقلال هلند ، بلژیک و لوکزامبورگ را تضمین کرد و مقرر داشت که این سه کشور همسایه باهم متحد باشند. در همین جلسه بی طرفی کشور سویس نیز تضمین شد و بخشی از غرب لهستان به آلمان داده شد.

۱۸۲۲: چارلز گرام مخترع دندان مصنوعی این اختراع خود را به ثبت داد.

۱۸۹۸: در جریان جنگ آمریکا (دولت واشنگتن) با دولت اسپانیا بر سر کوبا، تفنگداران دریایی آمریکا وارد کوبا شدند که پایگاه نظامی آمریکا در گوانتانامو (کوبا) یادگار همان زمان است.

۱۹۳۶: ( ۱۳۱۵ ) : دولت وقت ایران سواد آموزی اجباری سالمندان ۱۸ تا ۴۰ ساله را به اجرا گذارد.

۱۹۴۰: به علت از پای درآمدن فرانسه در اروپا ، سوریه و لبنان ــ دو سرزمین تحت الحمایه آن در خاور میانه به تصرف انگلستان درآمدند.

۱۹۹۹: میان ناتو و یوگوسلاوی آتش بس برقرار شد. جنگ طرفین بر سر کوزوو بود که یوگوسلاوی حاضر به تخلیه آن شده بود.

تک فارس www.takfars.ir