فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۱۵ مهر

۱۲۸۶ش:مجلس شورای ملی ۱۵ مهر ماه سال ۱۲۸۶ هجری خورشیدی در نخستین روز از دومین دوره تاسیس خود متمم قانون اساسی را تصویب کرد. بیشتر اصول قانون اساسی وقت در همین متمم گنجانیده شده بود زیرا که اصل قانون اساسی، شکل مقدمه و اعلامیه داشت. حقوق ملت در همین متمم آمده بود.

متمم قانون اساسی درست پنج روز پس از رد شفاهی قرارداد تقسیم ایران میان انگلستان و روسیه به دو منطقه نفوذ (منعده در اوت ۱۹۰۷ در سن پترزبورگ) از سوی نمایندگان مجلس و بیرون راندن علاء السلطنه وزیر امورخارجه وقت از جلسه به تصویب رسید. علاء السلطنه پس از تایید انتصابش از سوی مجلس، در همان جلسه گزارش قرارداد سن پترزبورگ (تقسیم ایران) را قرائت کرده بود. رئیس الوزراء وقت، خود جرات این کار را نداشت و منتظر شده بود تا انتصاب وزیر امورخارجه تصویب شود و او (وزیر) این کار را بکند.

۱۳۰۱ش:ژنرال رضاخان پهلوی وزیر جنگ کابینه قوام السلطنه در پی انتقاد چند نماینده مجلس از او و نقل این انتقاد ها در روزنامه ها ، ۱۵ مهرماه ۱۳۰۱ به حالت اعتراض کناره گیری خود را اعلام داشت که واحدهای نظامی و نیز گروهی از مردم به حمایت از او برخاستند و مسلحانه وارد خیابانها شدند و در میدان بهارستان آرایش رزمی به خود گرفتند.

متعاقب تهران، چنین تظاهراتی در سایر شهرها برپا شد که شاهزاده محمد حسن میرزا ولیعهد وقت و قوام السلطنه به حل مسئله پرداختند و از ژنرال خواستند که از کناره گیری انصراف دهد که با شرایطی قبول کرد.

تکفارس آی آر

۶۴۱م:عمر ابن خطاب خلیفه وقت در روزی که با احتساب تقویم ها هفتم اکتبر سال ۶۴۱ میلادی است برای تصرف خراسان؛ احنف ابن قیس، برای تصرف کرمان؛ سهیل ابن عدی، برای تصرف سیستان؛ عاصمه ابن عمر و برای تصرف اصفهان ؛عبدالله ابن عتبان را انتخاب کرد. ارتش ایران ۲۷ سپتامبر سال ۶۳۷ میلادی در نبرد قادسیه از اعراب مسلمان شکست خورده بود که متعاقب آن، اعراب تیسفون پایتخت را تصرف و به تعقیب یزدگرد سوم شاه وقت که از تیسفون عقب نشینی کرده بود پرداخته و در دو جنگ دیگر، جلولا و نهاوند، نیز او را شکست و به خراسان فراری داده بودند که در "مرو" ترور شد. اعراب سپس ایران را شهر به شهر تصرف کردند.

۱۸۴۹م:«ادگار آلن پوpoe» نویسنده ای که به نگارش «داستان کوتاه» نظم نوین داد و سبکی را که الگوی این کار شده است بکار بست هفتم اکتبر (روزی چون فردا) در سال ۱۸۴۹ در ۴۰ سالگی درگذشت. وی روزنامه نگار، داستان نویس و مقاله نگار بود و همین پرکاری باعث ضعف بدن او و هجوم امراض شده بود. پو در ۱۹ ژانویه ۱۸۰۹ در شهر بوستون آمریکا دیده به جهان گشوده بود. وی در عین حال یک شاعر بود.

تاریخ ادبیات عمومی (جهان) از آلن پو به عنوان فردی که در تکامل داستان کوتاه نویسی سهم به سزا دارد یاد کرده است. اهمیت و نفوذ آلن پو در دهه های اخیر که مردم وقت و حوصله خواندن داستان مطول ندارند بیشتر شده است. او در کنار حرفه روزنامه نگاری ۱۲۰ دادستان کوتاه نوشت و یک دیوان، شعر سرود که اشعارش عمدتا طنز گونه است. آلن پو سالها سردبیر روزنامه «رجیستر» چاپ شهر بالتیمور آمریکا بود. حرفه روزنامه نگاری باعث شده بود که داستانهای کوتاه او روح واقعی داشته باشند زیرا انعکاس واقعیت های روز هستند و استحکام نوشته در واقعی تلقی شدن آنها جای تردید باقی نمی گذارد. وی در چهل سالگی هنگام عبور از خیابان در شهر بالتیمور بر زمین افتاد و درگذشت .در آن زمان تشخیص علت مرگ او امکان نداشت ولی اخیرا با انجام آزمایش روی باقیمانده جسد او نشان داده است که بیماری سل و خونریزی ناگهانی ریه باعث مرگ او شده بود.

آلن پو هنگامی که سه ساله بود پدر و مادر خود را از دست داد و یک ثروتمند ساکن ریچموند ویرجینیا وی را به عنوان پسر خوانده بزرگ کرد. پدر خوانده برای ادامه تحصیل، نخست او را به انگلستان و سپس به دانشگاه ویرجینیا فرستاد.

داستانهای الن پو هنوز تجدید چاپ می شوند. یکی از نوشته های او «تیمور لنگ (امیر تیمور) » عنوان دارد که خواسته است درآن استقامت و پایداری را نشان دهد و عنوان دیگری از آنها «العارف»! است و ….

www.takfars.ir

۱۹۹۶م:هفتم اکتبر زادروز شبکه تلویزیونی پخش خبر ماهواره ـ کابلی «فاکس نیوز» آمریکاست. روپرت مورداک استرالیایی از امپراتوران رسانه ای جهان و صاحب کمپانی خبر و اسکای نیوز، شبکه "فاکس نیوز" را هفتم اکتر ۱۹۹۶ در شهر نیویورک و صرفا با این هدف راه اندازی کرد که رقیبی برای شبکه های خبری دیگر باشد که به قول او خیلی لیبرال شده بودند و اخبارشان در جهت محافظه کاران (حزب جمهوریخواه) نبود.

وی هنگام گشایش این شبکه در نطقی گفته بود: ما با نگاهی محافظه کارانه به رویدادها به میدان خبر آمده ایم، شما مردم باید هر دو طرف را تجربه کنید و سپس تصمیم بگیرید که مخاطب اخبار و تفسیرهای کدام شبکه شوید. این شعور خود شماست، کسی شما را وادار به خواندن روزنامه و یا دیدن یک تلویزیون خاص نمی تواند بکند. اگر شما یک روزنامه را که مطابق میلتان و منافعتان نمی نویسد نخرید و یک تلویزیون معین را نگاه نکنید، هرقدر که صاحبانش ثروتمند باشند ورشکست و تعطیل خواهد شد. سرمایه هر رسانه انسان ماهر و با تجربه است، نه پول و سرمایه. ولی متاسفانه بیشتر روزنامه نگاران و نویسندگان با تجربه، لیبرال هستند. ما به زحمت از میان آنان چند تن را که حاضر به همکاری و قبول راه و روش ما شده اند به دست آورده ایم و این است محصول ایشان….

بعدا در شبکه فاکس نیوز، کریسچن ساینس مانیتور (روزنامه مسیحی) و یکی دو کمپانی ویژه تولید فیلم سینمایی، نمایش و سرگرمی (شو بیزینس) هم سرمایه گذاری کردند. مدیریت و سردبیری کل شبکه فاکس نیوز با «راجر ایلزRoger Ailes» است که قبلا مبلغ و مشاور روابط عمومی ریچارد نیکسون و رونالد ریگان بود و از اعضا ی سرسخت حزب جمهوریخواه آمریکاست.

۱۵۷۱م:نبرد دریایی «لپانتو Lepanto ـ محلی در مدخل خلیج کورنت در مدیترانه، غرب یونان» هفتم اکتبر ۱۵۷۱ میان ناوگان عثمانی و ناوگان چند دولت مسیحی که پاپ وقت "پی پنجم" آنها را بسیج کرده بود روی داد که در آن، ناوگان عثمانی به فرماندهی علی پاشا ۱۸۰ کشتی از دست داد و شکست خورد و برتری خود را در مدیترانه به دولتهای مسیحی مجاور این دریا باخت. این آخرین جنگ دریایی بود که در آن از کشتی های پاروزن استفاده شده بود.

میگوئل دو سروانتس داستان نویس معروف اسپانیایی از سربازان این جنگ و در میان سپاهیان مسیحیان بود.

مورخان، نبرد دریایی "لپانتو" را یک نقطه بازگشت در تاریخ ذکر کرده اند زیرا که سرآغاز برتری اروپاییان بر شرق و آغاز استعمار آسیا توسط چند قدرت اروپایی و انتقال ثروت به اروپا شد. قدرت های اروپایی در قرن ۲۱ هم می خواهند که به نام "ناتو" و اتحادیه اروپا به سلطه خود بر آسیا و قدرت نمایی ادامه دهند. مداخله برخی از این دولتها در افغانستان در همین راستا صورت گرفته است.

۱۶۸۳م:ششم اکتبر سالروز ورود نخستین دسته آلمانی های مهاجر به ایالات متحده آمریکای شمالی است که در این کشور روز ملی آلمانی هاست و مراسم آن را برگزار می کنند. در چنین روزی در سال ۱۶۸۳ (۳۲۵ سال پیش) ۱۳ آلمانی از منطقه راین آلمان به آمریکای شمالی متعلق به انگلستان مهاجرت کردند و ساکن پنسیلوانیا شدند و محل سکونت خود را Germantown نامیدند. این مهاجرنشین ۷۷ سال پس از ایجاد نخستین مهاجرنشین انگلیسی تاسیس شده بود ولی اینک آلمانی تبارهای آمریکا بیش از مهاجران دیگر هستند و شمار آنان نزدیک به جمعیت آلمانی تبارهای اروپا است. آلمانی تبارهای ایالات متحده ۲۵ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند و پس از آنان، به ترتیب ایرلندی ها، انگلیسی ها، لاتین ها، سیاهپوست ها، لهستانی ها و …قرار دارند. با وجود کثرت آلمانی تبارهای آمریکا، «انگلیسی» زبان متداول است و سران آن کشور عمدتا انگلیسی و یا ایرلندی بوده اند. صنعتی شدن و پیشرفت ایالات متحده نتیجه مهارت، کارایی و مقتصد بودن مهاجران آلمانی تبار آن است. برغم کثرت آلمانی ها، در دوران جنگ جهانی اول از آلمانی تبارها برای جنگ با آلمان استفاده نمی شد. نیمی از کل یهودیان جهان (که نزدیک به ۱۴ میلیون نفرند) در ایالات متحده زندگی می کنند.

۱۹۴۲م:هفتم اکتبر سال ۱۹۴۲ سران آمریکا و انگلستان در بحبوحه جنگ جهانی دوم طرح تاسیس یک سازمان جهانی را که بتواند با حل مسائل بین المللی و رفع اختلاف کشورها از راه داوری و طرق مسالمت آمیز، از وقوع جنگ در جهان جلوگیری کند بررسی کردند. همین طرح در سال ۱۹۴۵در پایان جنگ جهانی دوم، پایه ایجاد سازمان ملل قرار گرفت که منشور آن در نشست سانفرانسیسکو تصویب شد و به صورت یک قانون بین المللی در آمد ، ولی این میثاق یک عیب بزرگ دارد و آن حق رد (وتو) است که در شورای امنیت این سازمان که بازوی اجرایی آن است به پنج دولت فاتح جنگ جهانی دوم داده شده است و مجمع عمومی سازمان که در آن هر کشور اعم از بزرگ و کوچک دارای یک رای است عملا فاقد اختیار است و تا این دو عیب برطرف نشود کار موثری از این سازمان ساخته نخواهد بود همچنان که تا کنون نبوده است. بسیاری از تصمیمات شورای امنیت جز قرار گرفتن در بایگانی، عملا اثر دیگری نداشته اند؛ اما پاره ای دیگر که خواست بزرگترها بوده حتی پیش از تصویب به اجرا در آمده اند. بنابراین تا این لحظه، سازمان ملل موثرتر از جامعه ملل نبوده است که نتوانست از حمله ایتالیا به افریقا و ژاپن به چین و در نتیجه جنگ جهانی دوم جلوگیری کند. دلیل عدم وقوع یک جنگ جهانی دیگر (از زمان تاسیس سازمان ملل) وجود اسلحه هسته ای در دست پاره ای از کشورها بوده است. همین ضعف منشور ملل سبب شده است که هر کشوری تنها متکی به توان دفاعی خود شود و بکوشد تا به جنگ افزار پیشرفته دست یابد که این نوع جنگ افزار، دارنده آن را، هرقدر هم که کوچک باشد، از خطر تعرض دیگران مصون می سازد. در نیم قرن گذشته فرضیه های متعدد برای حل مسئله دفاع از کشورهای کوچک مطرح شده ازجمله این که کشورهای فاقد سلاحهای پیشرفته با پرداخت یک مقرری سالانه، کار دفاع از خود در برابر تهدید بزرگتر ها را به یک کشور نیرومند (از لحاظ نظامی) واگذار کنند و ….

تک فارس

۱۹۴۷م:هفتم اکتبر سال ۱۹۴۷ هری ترومن رئیس جمهوری وقت امریکا به منظور جلوگیری از افزایش بهای گوشت، در یک نطق مستقیم تلویزیونی از مردم این کشور خواست که تا اطلاع ثانوی، سه شنبه ها از خوردن گوشت و پنجشنبه ها از خوردن مرغ خودداری کنند که این اندرز از همان روز در رستورانها به اجرا گذارده شد. درخواست ترومن از مردم این کشور در عین حال به عنوان نخستین نطق تلویزیونی مستقیم یک رئیس کشور، در تاریخ ثبت شده است.

۱۹۷۴م:در همین روز در سال ۱۹۷۴ جرالد فورد، یکی دیگر از روسای جمهوری امریکا به مردم این کشور توصیه کرد برای جلوگیری از ادامه افزایش بهای بنزین و سایر فرآورده های سوختی، تا ۵ در صد کمتر رانندگی کنند و حتی الامکان با آب سرد دوش بگیرند. گرانی بنزین ناشی از ادامه تاثیر قطع صدور آن از جانب کشور های عربی در سال ۱۹۷۳ (درست یک سال پیش از آن) بود.

۱۹۹۳م:هفتم اکتبر ۱۹۹۳ به دستور یلتسین پس از ۶۹ سال، گارد آرامگاه لنین در میدان سرخ مسکو منحل و از آنجا برداشته شد. قبلا یلتسین که خود زمانی از پلکان حزب کمونیست بالا رفته بود و مدتها رئیس شعب این حزب بود که به دست لنین تاسیس شده بود، تحت فشار قرار گرفته بود که جسد مومیایی شده لنین را از میدان سرخ بردارد و دفن کند تا نماد سوسیالیسم روسیه از میان برداشته شود. این اخبار انتشار یافت و یلتسین منتظر مشاهده عکس العمل روس ها شد و چون واکنش شدید بود، جرات این کار را به خود نداد و در نتیجه، راه میانه را در پیش گرفت و گارد احترام و محافظ آرامگاه لنین را حذف کرد. با حذف این گارد، مردم همچنان به لنین وفادار ماندند و از جسدش با رعایت احترامات دیدار می کنند و حادثه ای هم که پیش بینی شده بود (بی احترامی) رخ نداد.

برداشتن مجسمه های سران و رهبران سابق از میدانها و ساختمانها در جهان بی سابقه نبوده است، ولی صدام حسین از این تغییرات و نیز حذف گارد آرامگاه لنین درس نگرفت و مجسمه های خود را پیش از آنچه تخریب شوند، داوطلبانه برنچید.

۲۰۰۰م:از تحولات یوگوسلاوی و پایان حکومت میلوشوویچ چند سال می گذرد. بیشتر صربها پیش از تحولات اکتبر سال ۲۰۰۰ با نویدهایی که از خارج برای داشتن وضعیتی بهتر شنیده بودند، از تغییر حکومت جانبداری می کردند، اما نظر سنجی اول اکتبر ۲۰۰۳ حکایت از ناراضی بودن آنان داشت و به نظر می رسید که از عمل سال ۲۰۰۰ خود که به حزب میلوشوویچ رای ندادند و باعث کنار رفتن و گرفتاری وی در چنگ دادگاه لاهه شدند پشیمانند. میلوشوویچ در زندان دادگاه لاهه درگذشت.

۲۰۰۲م:ششم اکتبر ۲۰۰۲ کنگره آمریکا برای آموزش «ازدواج سالم» در مدارس متوسطه و کالجهای دو ساله این کشور یک میلیارد و پانصد میلیون دلار بودجه تصویب کرد.

هدف از ازدواج سالم، ازدواجی است که در طول زمان به مشکلات برخورد نکند و دراندک مدتی به طلاق نیانجامد. آشنایی به نظریه های جامعه شناسان از دکارت تا عصر حاضر در باره «فلسفه ازدواج و ازدواج منطقی» جزیی از این آموزش، و روشهای درست همسرگزینی و رعایت تناسب و هماهنگی میان طرفین ازدواج بخش دیگر آن بوده است. با وجود این، حامله شدن دختران دبیرستانی آمریکا رو به افزایش است.

T A K F A R S

۲۰۰۳م:لس آنجلس تایمز ششم اکتبر ۲۰۰۳ در گزارشی بسیار مشروح نوشته بود که افغانها بیش از گذشته و دوران حکومت طالبان به کشت خشخاش روی آورده اند، زیرا که از هر هکتار خشخاش ۵ هزار و دویست دلار به دست می آورند و از هر هکتار گندم تنها ۱۲۱ دلار، و اگر کشت خشخاش را ترک کنند خانواده های آنان گرسنه خواهند ماند. این افزایش، دو سال پس از ورود نیروهای نظامی آمریکا به افغانستان و اخراج طالبان گزارش شده بود.

این روزنامه نوشته بود که به این ترتیب افغانستان دوباره بزرگترین تولید کننده تریاک و در نتیجه هروئین در جهان شده است و تولید سال ۲۰۰۲ آن کشور بالغ بر ۳ هزار و ۷۵۰ تن تریاک بود. کشت خشخاش زحمت کشت غله را هم ندارد. طبق گزارش یک سازمان بین المللی، افغانستان در سال ۲۰۰۷ تولید کننده تقریبا نود درصد تریاک جهان بوده است و زیان تریاک کمتر از تروریسم نیست.

۱۷۶۳: دولت انگستان با وضع یک قانون مهاجران خود در آمریکای شمالی (ایالات متحده امروز) را از عبور از کوههای آپالاچیان (آپالاش) و ورود به منطقه فرانسه، و تملک و تصاحی زمین در این منطقه ممنوع کرد.

۱۷۸۰: در پی اعلام استقلال ۱۳ مهاجرنشین انگلیسی در آمریکای شمالی تحت نام «ایالات متحده» و شکستهای نظامی انگلستان در این منطقه، میان ساکنان کارولینای جنوبی (یکی از ۱۳ مهاجر نشیم) که هنوز به دولت انگلستان وفادار مانده بودند و دیگران جنگ درگرفت.

۱۷۸۰: بر سر ماجرای صربستان و مداخله سیاسی سایر قدرتها، آلمان و اتریش رسما متحد نظامی شدند که این عمل مقدمه تشکیل اتحادیه های نظامی در اروپا شد که به جنگ جهانی اول انجامید.

۱۸۸۶: اسپانیا که هنوز بر کوبا ،مهاجر نشین قدیمی خود در قاره آمریکا حکومت داشت،برده داری را در آن جزیره لغو و غیر قانونی کرد.

۱۹۰۸: در جریان مبارزات استقلال طلبی یونانیان، جزیره یونانی زبان «کرت» درمدیترانه به دولت عثمانی پشت کرد و به یونان پیوست.

۱۹۱۹: شرکت هواپیمایی هلندی «ک. ال. ام» در این روز تاسیس شد و قدیمی ترین شرکت هواپیمایی جهان است که هنوز تغییر نام نداده و به همان شکل و همان نام به کار ادامه می دهد.

۱۹۴۰: ارتش هیتلر وارد رومانی شد.

تک فارس www.takfars.ir

۱۹۴۳: ژاپنی ها یکصد اسیر نظامی آمریکا را در جزیره «ویک wake»اعدام کردند.

۱۹۴۹: دولت آلمان شرقی با نظام کمونیستی، تحت نام «جمهوری دمکراتیک آلمان» در منطقه اشغالی شوروی تشکیل شد و برلن شرقی را پایتخت خود قرار داد.

۱۹۵۱: وطندوستان مالایایی کمیسر انگلستان را در آن سرزمین کشتند. مالایا در آن زمان یک مستعمره انگلستان بود که اینک یکی از بخشهای فدراسبون مالزیا است.