فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۱۴ مرداد

۱۹۰۶م:پنجم اوت سال ۱۹۰۶ میلادی (۱۴ مرداد ۱۲۸۵ هجری خورشیدی)، مظفرالدین شاه قاجار سرانجام فرمان مشروطیت را امضاء کرد. بعدا قانون اساسی تدوین و نخستین جلسه مجلس شورا در کاخ گلستان با حضور مظفرالدین شاه تشکیل شد و بر سردر ورودی عمارت مجلس در میدان تاریخی بهارستان تابلوی «عدل مظفر» قرار گرفت ( که پس از انقلاب ۱۳۵۷ این تابلو که لزوما مفهوم مظفرالدین شاه را نداشت از آنجا برداشته شد و درباره سرنوشت آن که از آثار تاریخی وطن است مطلبی اعلام نشده است). مظفرالدین شاه که به بیماری سل دچار بود در همین سال درگذشت. باید توجه داشت که مشروطیت ایران (دمکراسی پارلمانی شدن) از رقابت های استعماری قدرتهای اروپایی بر کنار نبود.

این نخستین بار نبود که ایران دارای پارلمان می شد؛ در دوران اشکانیان، حکومت ایران مشروطه بود و برای تصویب قوانین و انتصابات مهم حتی تعیین شاه دو مجلس وجود داشت که مجلس عالی تر و همچنین اجلاس مشترک آنها را مٍهستان (سنا) می خواندند.

۱۳۵۷ش:محمد رضا پهلوی ـ شاه وقت ـ چهاردهم مرداد ۱۳۵۷ (طبق تقویم آن زمان امرداد سال ۲۵۳۷ ) در نطقی به مناسبت هفتاد و دومین سالگرد مشروطیت که روز بعد در دو صفحه روزنامه های تهران به چاپ رسیده بود وعده داده بود که انتخابات بعدی صد در صد آزاد خواهد بود. در همین نطق ، وی گفته بود که به اندازه ممالک دمکراتیک اروپا آزادی خواهد داد و قلم و بیان ـ بدون افترا زدن و دروغ گفتن ـ آزاد خواهد بود و ما از این پس آزادی اجتماعات خواهیم داشت. شاه در عین حال گفته بود که در هیچ کشوری تحریک و گردن کلفتی اجازه داده نمی شود.

این اظهارات شاه در مطبوعات و محافل به « باز شدن فضای سیاسی کشور » تعبیر شده بود.

تکفارس آی آر

۱۹۶۲م:مریلین مونرو بازیگر ۳۱ فیلم سینمایی پنجم اوت سال ۱۹۶۲ در خانه اش در لس آنجلس « مرده » یافته شد. پلیس گزارش کرد که در کنار تختخواب او یک شیشه قرص خواب آور به دست آمد و جسد طوری قرار داشت که دستش به سوی تلفن دراز بود و به نظر می رسد که با آخرین رمق ، تلاش کرده بود که تلفن کند. گزارش پلیس تعبیر به خودکشی مریلین ۳۶ ساله شده بود تا نتیجه معاینه جسد از سوی پزشکی قانونی شهر اعلام شود. رسانه های آمریکا از مریلین که شایعاتی در باره معاشرت او با دو تن از کندی ها ( رئیس جمهوری و دادستان وقت آمریکا ) در افواه وجود داشت به عنوان جذابترین زن آن زمان یاد می کردند.

داستان زندگی مریلین که نام قانونی اش « نورما جین بیکر » بود و بدون تغییر آن در دادگاه ، خود را مریلین مونرو معرفی می کرد از همان آغاز با دیگران متفاوت بود که شنیدنش گوشه ای از تاریج اجتماعی جامعه او را باز تاب می دهد. مریلین اول ژوئن ۱۹۲۶ در لس آنجلس به دنیا آمده بود.

پدر او شناخته نشد و مادرش که در یک استودیو فیلمسازی کارمند فنی بود حاضر نشده بود که پدر او را فاش سازد. هنوز کودک بود که مادرش به بیماری شدید اعصاب مبتلا شد و به تیمارستان انتقال یافت و مریلین را به پرورشگاه یتیمان سپردند ، ولی بانویی از دوستان مادرش او را هنگامی که ۱۱ ساله بود از پرورشگاه گرفت و بزرگ کرد.

مریلین ۱۶ ساله بود که شوهر آن زن به دلیل جنگ ( جهانی دوم ) به شرق آمریکا منتقل شد و استطاعت نداشت که مریلین را با خود ببرد . در این وضعیت مریلین راهی جز ازدواج با پسر همسایه که مایل به زندگی با او بود نداشت زیرا نمی خواست که به پرورشگاه باز گردد . او با این مرد که جوانی ۲۱ ساله به نام جیمی بود ازدواج کرد. طولی نکشید که جیمی به دلیل ادامه جنگ مجبور شد که در کشتی کار کند و مریلین نیز در غیاب شوهر در یک کارخانه که عمدتا مایحتاج سربازان جبهه ها را تولید می کرد مشغول بکار شد .

به منظور تشویق زنانی که در غیاب مردان خود جای خالی انان را در کارخانه ها گرفته بودند ، روزنامه های آمریکا تصمیم به تهیه عکس و گزارش از این زنان گرفتند .عکاسی که به کارخانه محل کار مریلین در محله «بوربانک» لس آنجلس رفته بود متوجه زیبایی خیره کننده او شد و عکسش را به یک مجله پر تیراژ داد و انتشار یافت.

www.takfars.ir

انتشار این عکس سبب شد که مدیران بنگاههای تبلیغاتی ( تهیه آگهی های تجاری ) سراغ مریلین بروند تا در عکسهای تبلیغ کالا، مدل آنها شود . چون دستمزد خوبی پیشنهاد کرده بودند ، مریلین پذیرفت و مدل آگهی شد و دیری نپایید که مورد توجه فیلمسازان سینما که عکسهای او را در آگهی های تجاری می دیدند قرار گرفت.

سال ۱۹۴۵ (سال پایان جنگ) شوهر مریلین به خانه بازگشت ، ولی با مریلین تازه ای رو به رو شد که کار هنر را بر خانه داری و شوهر ترجیح می داد.

جیمی به آسانی مریلین را که خواهان جدایی بود طلاق گفت . مریلین نزد« لاناترنر» و دو بازیگر دیگر که به او نزدیک شده بودند با فنون نمایش آشنا شد و در سال ۱۹۴۶ با کمپانی تولید فیلم سینمایی «قرن ۲۱» قرارداد امضاء کرد و طولی نکشید که با یک بسکتبالیست معروف هم ازدواج کرد.

مریلین که زنی باهوش بود، خیلی زود متوجه شد که نباید استثمار کمپانی های آزمند شود و درصدد دایر کردن یک استودیو فیلمسازی از آن خود بر آمد ؛ به نیویورک رفت و ضمن تکمیل هنر نمایش و درام مستقلا به تهیه فیلم پرداخت.

وی که از شوهر دومش نیز جدا شده بود در جریان تهیه فیلم متوجه ضعف خود در نوشتن فیلمنامه شد و با «آرتو میلر» نمایشنامه نگار معروف ازدواج کرد و کار او رونق گرفت.

ازدواج مریلین با آرتور پنج سال طول کشید و در سال ۱۹۶۱ از هم جدا شدند و از آن پس مریلین، تنها زندگی می کرد و بکار فیلم می پرداخت و جوائز هنری را یکی پس از دیگری می ربود. پیرامون او جنجالهایی هم به راه افتاده بود و شایعاتی شنیده می شد که مرگ ناگهانی اش اعلام گردید.

در پی مرگ مریلین ، یک روانپزشک مدعی شد که قبلا مریلین دوبار به فکر خودکشی افتاده بود. مرگ مریلین یک فیلم جالب او را که سی و یکمین فیلمش بود نیمه تمام گذارد ه بود و همین امر بردامنه تردیدها هم افزود.

۱۸۹۵م:امروز سالروز درگذشت «فردریک انگلس Friedrich Engels» است که در پنجم اوت سال ۱۸۹۵ فوت شد. "انگلس" فیلسوف و سوسیالیست بزرگ آلمانی؛ یکی از دو نویسنده مانیفست کمونیست Communist Manifesto است. پدر او یک توانگر بود و کارخانه بافندگی داشت و مایل بود که پسرش فردریک (فردریش) یک بازرگان شود و وی را برای این کار آماده کرده بود. انگلس اندکی پس از پرداختن به کار تجارت از آن دست کشید و اعلام داشت که جسم و روح او اجازه نمی دهد که از درآمد ناشی از تجارت که وی برای تولید کالا زحمتی نکشیده است امرار معاش کند و این نوع درآمد را زندگی انگلی و طفیلی گری و از دسترنج دیگران می داند و نمی تواند به این کسب و کار ادامه دهد.

تک فارس

۱۸۵۰م:گی دو موپاسان (هانری رنه آلبرت) داستان نگار فرانسوی که در نوشتن داستانهای کوتاه نبوغ داشت و چند داستان ترسناک هم نوشت پنجم اوت سال ۱۸۵۰ به دنیا آمد و تنها ۴۳ سال عمر کرد.

دانشجوی دانشگاه بود که میان فرانسه و آلمان جنگ در گرفت و وی داوطلبانه به ارتش پیوست. در بازگشت از جبهه، داستان زنی خود فروش را که در میان مسافران یک واگن بود و به « توپ پیه ( گلوله چربی ) » شهرت داشت نوشت.

دوموپاسان از مشاهده مناظر ، عکسها ، نقاشی و صحنه ها الهام می گرفت و داستان خود را می نوشت.

با این که جوان بود با بسیاری از شعراء و ادیبان وقت دوستی و معاشرت داشت و به محافل آنان می رفت.

دو موپاسان را که در عمر کوتاه خود سیصد داستان کوتاه نوشت بزرگترین نویسنده فرانسوی چنین داستانهایی عنوان داده اند.از وی شش داستان مستقل طولانی ، سه سفرنامه و یک مجموعه شعر هم باقی مانده است. نوشته های او دارای انواع زمینه ها از درام تا کمدی و پر از مطلب و ماجرا هستند. داستان « زندگی یک زن » که شرح حیات یک بانوی نورمن است جذاب و خواندنی است.

گی دو موپاسان در دوران جنگ به بیماری سیفلیس دچار شده بود که سالها بعد روی اعصاب او تاثیر سوء گذارد به گونه ای که یک سال پیش از مرگ با بریدن قسمتی از گردن خود قصد خودکشی داشت و از آن پس تحت مراقبت پزشکی زندگی می کرد. بیماری سیفلیس عمر او را کوتاه کرد. گی دو موپاسان ازمیان یک فامیل قدیمی اشرافی فرانسه برخاسته بود.

۱۹۴۵م:پنجم اوت سال ۱۹۴۵ به وقت آمریکا (ششم اوت به وقت ژاپن) یک بمب افکن «بی – ۲۹» امریکا نخستین بمب اتمی را بر شهر هیروشیما در ژاپن فرو افکند که در همان لحظه بیش از شصت هزار تن کشته و افزون بر ۱۲۰ هزار تن دیگر مجروح شدند که بسیاری از مجروحین نیز به تدریج جان سپردند. آمریکا از سال ۱۹۳۹ کار تولید سلاح اتمی را آغاز کرده بود که نخستین بمب ۱۶ ژوئیه (بیست روز پیش از بمباران اتمی هیروشیما) در ایالت نیومکزیکو آمریکا آزمایش شده بود. بمباران اتمی ساعت ۹ و ۱۵ دقیقه بامداد به وقت محلی انجام شد. بمب معادل ۲۰ هزار تن تی.ان.تی. قدرت انفجار داشت. خلبان هواپیمایی که بمب را فروافکند سرهنگ پال تیبتز Paul w.TibetsJr. بود که نام مادرش «انولاگی Enola Gay» را روی بدنه هواپیما نوشته بودند. پس از انفجار بمب، برقی خیره کننده جهید و متعاقب آن ابر سیاه ناشی از سوختن و ذوب شدن آن چه که در زمین بود به آسمان بلند شد و در ارتفاع ۳۰۰ متر قارچ سفید رنگی از این ابر برخاست که تا ارتفاع هفت کیلومتری زمین بالا رفت. این بمب در روی زمین به مساحت چهار مایل مربع همه چیز را نابود کرده بود. جمعیت هیروشیما پیش از حمله اتمی ۳۴۵ هزار تن بود.

در همین روز در سال ۱۹۶۳ پیمان منع آزمایشهای هسته ای در جو زمین و داخل اقیانوس امضاء شد و از آن پس این آزمایشها در زیر زمین انجام گرفته است.

T A K F A R S

۲۰۰۴م:اظهارات شهود و کسانی که از حادثه حریق فروشگاه خوار بار( سوپر مارکت ) یوکوآ بولانوس واقع در شهر آسانسیون پایتخت کشور پاراگونه واقع در آمریکای لاتین جان سالم به در برده اند ثابت می کند که به علت قفل بودن در خروجی فروشگاه ۴۵۰ تن کشته و به همین شمار هم مجروح شدند. این «در» باز بود ولی همین که گاز فروشگاه منفجر شد آن را قفل زدند تا صدها تن مردمی که در آنجا بودند مرتکب سرقت نشوند و بدون پرداخت بها ، اجناس را نبرند!.

این مطلب مورد تایید ماموران آتش نشانی هم قرار گرفته است که خود این ماموران متهم به جاندوست بودن شده اند که ترسیده بودند به میان آتش بروند و به نجات مجروحین کمک کنند. از سوی دیگر، مدیر فروشگاه، از ترس سرقتهای شبانه، ماهها پیش در خروجی اضطراری فروشگاه جوش داده بود که کسی نتواند آن را در ساعاتی که فروشگاه تعطیل است با کلید باز کند.

این حریق که اول اوت ۲۰۰۴ روی داد ، از نظر شمار تلفات حریق سوپر مارکت در جهان بی سابقه بود. جامعه شناسان آمریکای لاتین که در این زمینه با رسانه ها مصاحبه کرده گفته بودند که این حادثه ضعف های متعدد نسانی و بوروکراسی را آشگار کرد از جمله نگرانی از بی صداقتی مردم و بردن اموالی که متعلق به خودشان نیست و همین نگرانی و نیز مادیگری سبب شده بود که مدیر فروشگاه به جای جان مردم نگران حفظ اجناس فروشگاه باشد و دستور دهد در خروجی را ببندند که با این عمل، اموال او رفت و همین طور جان مردم . این حادثه ضعف دولت در بازرسی اماکن را به ثبوت رساند و بالاخره نشان داد که برخی ماموران آتش نشانی به جان خود بیش از تکالیفشان توجه می کنند.

۱۵۸۳: گیلبرت، دریا نورد انگلیسی پس از رسیدن به «نیو فاوند لاند ـ کانادا» و توقفی کوتاه در آنجا ، انگلستان را مالک آن اعلام کرد!!!.

۱۷۷۲: روسیه ، پروس ( آلمان ) و اتریش سرزمین لهستان را میان خود قسمت کردند.

۱۷۷۵: نخستین کشتی اسپانیایی وارد خلیج سانفرانسیسکو شد.

۱۸۴۶: انگلستان و ایالات متحده کشور ارگون (واقع در شمالغربی آمریکا) را در مدار ۴۹ درجه میان خود قسمت کردند.

۱۸۵۸: خط (کابل) تلگراف سراسری اقیانوس اطلس به پایان رسید و دو قاره آمریکا و اروپا از این طریق به هم مرتبط شدند. این خط توسط «سایروس فیلد» کشیده شد.

۱۸۶۱: مالیات بردرآمد در آمریکا ۳ در صد تعیین شد . اینک برحسب میزان درآمد ۴ تا ۹ برابر آن زمان است.

تک فارس www.takfars.ir

۱۹۳۹: ایران دارای کارخانه هواپیما سازی به نام شهباز و نیز یک باشگاه هواپیمائی شد.

۱۹۴۴: نخستین کنگره حزب توده که دهم مرداد با شرکت ۱۶۸ تن نمایندگان تهران و شهرستانها و مدعوین خارجی در تهران تشکیل شده بود باصدور چند اعلامیه و قطعنامه پایان یافت.

۱۹۵۳: در پی امضای قرارداد ترک مخاصمه ، کار مبادله اسیران جنگ کره آغاز گردید.

۱۹۶۲: «نلسون ماندلا» که به پدر آفریقا معروف شده است به اتهام تلاش برای براندازی دولت سفید پوستان (اقلیت) آفریقای جنوبی دستگیر و بعدا به حبس ابد محکوم شد که پس از ۲۷ سال زندان آزاد گردید و رهبر وطن خود شد [جزئیات به موقع خود خواهد آمد].

۱۹۶۴: آمریکا که با ماجرای حمله به ناوشکن« مادوکس» بهانه لازم را به دست آورده بود بمباران هوائی ویتنام شمالی از جمله شهر هانوی را آغاز کرد.

۱۹۷۲: بمبی در خیابان شاهرضای تهران (خیابان انقلاب) منفجر شد و تلفات به بار آورد.