فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۱۴ اردیبهشت

۴۵۴پیش ازمیلاد:فرماندار ایرانی مصر در بهار سال ۴۵۴ پیش از میلاد با صدور دستوری ورود یونانیانرا به مصر ممنوع اعلام کرد. طبق محاسبه تقویم نویسان، این دستور که به سه زبان و سه خط نوشته شده بود چهارم ماه مه آن سال صادر شده بود. علت صدور این دستور این بود که یونانیان به تحریک مصری ها بر ضد دولت ایران ادامه می دادند. یونانیان قبلا هم مصریان را بر ضد دولت ایران به شورش وادار کرده بودند که شورش آنان سرکوب شده بود و یونانیان محرک پس از مصادره کشتی هایشان توسط ساتراپ ایرانی مصر، اخراج (دیپورت) شده بودند.

۱۰۰۶م:خواجه عبدالله انصاری ادیب، عارف و اندیشمند ایرانی، چهارم مه سال ۱۰۰۶ میلادی چشم به جهان گشود و ۸۳ سال عمر کرد و در شهر هرات درگذشت. وی معاصر خواجه نظام الملک و ابوسعید ابی الخیر بود. کتاب اسرار و جزوه دل و جان و رساله های قلندرنامه، هفت حصار و محبت نامه از جمله تالیفات اوست. مناجاتنامه خواجه عبدالله از لحاظ سادگی گفتار و شیرینی بیان، کم نظیر توصیف شده است. رباعیات شیخ عبدالله نیز معروفند. نثر خواجه عبدالله شعرگونه (همانند سخن سعدی) است.

۱۵۰۶م:سلطان حسین بایقرا از نوادگان امیر تیمور گورکان چهارم ماه مه سال ۱۵۰۶ میلادی در شهر هرات درگذشت.

وی که هنگام مرگ ۶۸ ساله بود پس از درگذشت پدرش بر قسمتی از خراسان حکومت می کرد. هرات قرنها حاکم نشین خراسان بود.

۱۸۸۹م:کارخانه بایر آلمان چهارم ماه مه ۱۸۸۹ آسپرین را که هر چند وقت یک بار برایش یک خاصیت تازه کشف می کنند به عنوان داروی جدیدالاختراع به صورت پودر به بازار فرستاد. به این ترتیب آسپرین یکی از قدیمی ترین داروهای دوران جدید است که در هر نقطه از جهان به دست می آید و بدون نسخه دکتر به فروش می رسد.

تکفارس آی آر

۱۹۰۲م:در این روز از سال ۱۹۰۲«پیر» و «ماری» کوری ـ زن و شوهر فیزیکدان فرانسوی ـ موفق شدند عنصر رادیواکتیو «رادیوم» را ایزوله کنند. با این عمل، راه برای گسترش فیزیک اتمی و دستیابی به انرژی اتمی و نیز بمب باز شد و ….

با این پیروزی، سال بعد جایزه نوبل فیزیک به پیر و ماری کوری تعلق گرفت.

۲۰۰۷م:سوم ماه مه ۲۰۰۷ اتحادیه جهانی ناشران مطبوعات به مناسبت «روز آزادی مطبوعات» اشاره کرده است که جهان دچار کمبود سردبیر ماهر و واجد شرایط شده است. این کمبود تنها در روزنامه ها احساس نمی شود، بلکه در رادیو تلویزیونها (که در آنجا، سردبیر مدیر تهیه و تولید خبر، عنوان دارد) این کمبود به چشم می خورد.

۳۰۵م:دیو کلتیانوس (دیو کلتیان) امپراتور روم که داوطلبانه اعلام بازنشستگی کرده بود، از چهارم ماه مه ۳۰۵ میلادی از دست سیاست دست کشید و به زندگانی عادی باز گشت و بقیه عمر را به دور از صحنه سیاست و حتی محیطی سیاسی مانند پایتخت، در یک نقطه ساحلی دور دست گذرانید.

www.takfars.ir

۱۴۹۳م:چهارم ماه مه ۱۴۹۳ و پس از بازگشت کریستوفر کلمبوس از نخستین سفر خود به قاره غربی (آمریکا) که جزایر آنتیل، کوبا و دومینیکن امروز را بازدید کرده بود، با توجه به این که قبلا هم پرتغالی ها در قسمت شرقی جهان راههای دریایی را یافته و به سرزمین هایی رسیده بودند، این سرزمین ها را میان این دو کشور کاتولیک مذهب تقسیم کرد و طی فرمانی به آنها بخشید!.

۱۷۹۹م:«Tipoo sahebتیپو صاحب» یکی از حاکمان محلی هند که در برابر استعمار انگلستان ایستادگی جانانه کرد چهارم ماه مه ۱۷۹۹ در چهارمین جنگ با نیروهای انگلیسی کشته شد.

۱۹۱۷م:چهارم مه ۱۹۱۷ سربازان انگلیسی که در جریان جنگ جهانی اول (عمدتا به خاطر نفت) وارد بین النهرین شده بودند پس از یک نبرد ۱۴۳ روزه با عساکر عثمانی، در منطقه کوت العماره به اسارت عثمانی ها در آمدند. در پایان جنگ جهانی اول که در آن آلمان و متحد آن عثمانی شکست خوردند، بالاخره انگلستان به آرزوی خود رسید و بر بین النهرین و بسیاری از متصرفات عربی عثمانی از جمله فلسطین مستولی شد، نقشه جغرافیایی منطقه را تغییر داد، اردن را به وجود آورد، عراق را از ایالت های سابق وابسته به عثمانی و با حذف پاره ای قسمتها به ویژه در جنوب آن (کویت)، به عنوان کشوری مستقل اعلام داشت، دو امیرزاده از حجاز را به پادشاهی اردن و عراق گمارد، قسمتی از فلسطین را اختصاص به یهودیان داد و … و ریشه مسائل امروز خاور میانه از همین تقسیمات اصطلاحا من درآوردی (و استخوان لای زخم گذاردن) است.

۱۹۷۰م:چهارم ماه مه ۱۹۷۰، درجریان تظاهرات ضد ادامه جنگ ویتنام در دانشگاه دولتی کنت Kent واقع در ایالت اهایو آمریکا، چهار دانشجو بر اثر تیر اندازی گارد ملی کشته و گروهی نیز مجروح شدند.

یکی از مقتولان این تیراندازی یک دانشجوی ۲۱ ساله دختر به نام «ساندرا شورر» بود. سه مقتول دیگر سه پسر ۱۹ ساله و ۲۰ ساله بودند. تظاهرات دانشجویان این دانشگاه عمدتا به این خاطر بود که همان هفته نیروهای آمریکایی مستقر در ویتنام جنوبی به بهانه تعقیب ویت کنگ وارد کامبوج شده بودند و بیم گسترش جنگ و طولانی شدن آن می رفت.

۲۰۰۶مکدوم مه ۲۰۰۶ دیوید شاستر روزنامه نگار آمریکایی در برنامه «هاردبال» شبکه تلویزیونی ام اس ـ ان بی سی (متعلق به کمپانی های مایکرو سافت و نشنال برادکستینگ) گفت که تا سه سال پیش در سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا)، بانو «والری ویلسون» مامور تحلیل گزارش های مربوط به فعالیت های هسته ای ایران بود. بانو والری که توسط عواملی در کاخ سفید لو رفته است، از ادامه کار در سازمان جاسوسی خارجی آمریکا کنار رفته و دیگر در «سیا» کار نمی کند.

تک فارس

۱۴۹۳: کلمبوس در شسفر دوم خود به قاره آمریکا گام بر جامائیکا گذارد.

۱۶۲۶: پیتر مینیت Peter Minuit هلندی وارد جزیره مانهاتان (قسمتی از شهر نیویورک امروز) گذارد و آن را «نیوندرلند» نامید که بعدا همه نیویورک هلندی ها را «نیوآمستردام» خطاب می کردند که انگلیسی ها پس از خارج ساختنش از دست هلندی ها، این نام را به افتخار دوک آو یورک به «نیویورک» تبدیل کردند که باقی مانده است.

۱۹۰۴: عملیات ساختن آبراه پاناما میان دو اقیانوس اطلس و آرام آغاز شد.

۱۹۱۹: چینی ها در پکن دست به یک تظاهرات میلیونی زدند و برضد تصمیم کنفرانس ورسای (پایان جنگ جهانی اول) که قسمتی از چین را به ژاپن واگذار کرده بود تظاهرات کردند.

۱۹۵۳: ارنست همینگوی به خاطر داستان «پیر مرد و دریا» جایزه پولیتزر به دست آورد.

۱۹۷۹: مارگارت تاچر از حزب محافظه کار انگلستان نخست وزیر این کشور شد. وی نخستین زنی است که در انگلستان به این مقام رسیده است. بانو تاچر نزدیک به سه ماه پس از پیروزی انقلاب ایران، نخست وزیر انگلستان شده بود.

۱۹۸۰:جوزیپ بروز تیتو» رئیس جمهور کنفدراسیون یوگوسلاوی در ۸۷ سالگی درگذشت. وی ۳۵ سال رهبری این کنفدراسیون را برعهده داشت و درآنجا یک نظام سوسیالیستی برقرار کرده بود. تیتو به سبک شوروی، به مناطق اتحادیه استقلال داخلی داده بود که در دومین دهه پس از درگذشت او، ضمن یک جنگ داخلی از هم جدا شدند. خود او در آخرین سال عمر این را پیش بینی و ابراز نگرانی کرده و گفته بود: مردم درصدد جدایی برنخواهند آمد، این مقامات مناطق هستند که به خاطر ارتقاء مقام و این که آنان را رئیس کشور بخوانند و تشریفات برقرار کنند به فکر استقلال خواهند افتاد و از خونریزی هراس نخواهند داشت.

T A K F A R S

۱۹۸۴: «دیانا دورس» بازیگر انگلیسی فیلم های سینمایی در ۷۱ سالگی درگذشت. وی در دهها فیلم، ایفای نقش اول را عهد داشت. دیانا در عین حال از زیبایی کامل برخوردار بود.

۱۹۹۰: سرزمین ۶۴ هزار کیلومتری لاتویا (لتونی) با دومیلیون و دویست هزار جمعیت اعلام استقلال کرد که در اوت سال بعد برسمیت شناخته شد. لاتویا واقع در منطقه بالتیک که میان روسیه، بلاروس، استونی و لیتوانی قرار گرفته است قبلا یکی از جمهوری های شوروی بود. سی درصد جمعیت این کشور کوچک را روس ها تشکیل می دهند. پایتخت این جمهوری شهر ریگا است و اخیرا به عضویت «ناتو» و اتحادیه اروپا درآمده است.

۱۹۹۴: میان یاسر عرفات رهبر وقت فلسطینی ها و اسحق رابین نخست وزیر اسرائیل یک قرارداد صلح امضاء شد و قرار شد که فلسطینی ها تا ترتیبات بعدی، دولت خودگردان داشته باشند.