فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۲۴ مرداد
۱۴۲۶م:نورالدین لطف الله ۱۵ اوت سال ۱۴۲۶ میلادی (۸۳۰ هـ.ق) اثر معروف خود تحت عنوان «زبده التواریخ» را که یک تاریخ عمومی است به پایان رسانید. این کتاب در چهار جلد نوشته شده بود، که دو جلد آن که مربوط به تاریخ ایران بعد از اسلام است به دست نیامده است. مولف که به «حافظ ابرو» شهرت دارد، در شهر هرات سکونت داشت و مورد توجه و احترام پسر و نوه امیر تیمور بود، که علاقه به ادب و دانش داشتند.
۱۵۵۱م:به دستور شاه طهماست اول (متولد ۱۵۱۴ و متوفی در ۱۵۷۶ میلادی) که ۵۲ سال بر ایران سلطنت کرد در ۱۵ اوت سال ۱۵۵۱ شهر «واردزیا» واقع در گرجستان که در درون کوه ساخته شده بود بسته شد زیرا که به صورت یک مرکز آموزش کشیش و ترویج مسیحیت درآمده بود. این شهر در قرن دوازدهم و در پی ترس از هجوم سلجوقیان ساخته شده و بعدا به دلیل بیم از حمله مغولان که وارد جنوب روسیه شده بودند توسعه یافته بود. خانه های شهر به صورت آپارتمان های چندین طبقه و بعضا ۱۳ طبقه در دل کوه ساخته شده بودند و راه ورودی به این شهر غاری، تنها از طریق چاههای مخفی بود. این شهر اضطراری، زمانی گنجایش دهها هزار تن سکنه را داشت که در زلزله سال ۱۲۸۳ میلادی آسیب شدید دید و از آن پس به مرکز آموزش مسیحیت تبدیل شد و چون در دوران حکومت صفویان در قلمرو ایران قرار داشت شاه طهماسب دستور بسته شدن آن را داد تا به صورت یک پایگاه مخفی مخالفان ایران و اسلام درنیاید. بقایای آپارتمان های غارساخته این شهر اینک از نقاط جذب تماشاگر در گرجستان است.
۱۹۵۳م:شاه و زنش ثریا در این روز (۱۵ اوت ۱۹۵۳) در رامسر بسر می برد و منتظر واکنش مصدق و تحولات بعدی پس از ابلاغ عزل نخست وزیر بود. هواپیمای شاه که خلبانی آن را خاتمی برعهده داشت در فرودگاه آماده بود تا در صورت وزش باد مخالف به خارج فرار کند. شاه سیزدهم اوت ۱۹۵۳ (۲۲ مرداد ۱۳۳۲) نامه برکناری دکتر مصدق را از نخست وزیری ایران امضاء کرده بود، نامه برکناری دکتر مصدق و نامه انتصاب سرلشکر بازنشسته زاهدی به نخست وزیری که هر دو مغایر قانون اساسی بود، به صورت محرمانه امضاء شده بود و مردم از آن آگاه نبودند. نقشه براندازی حکومت دکتر مصدق توسط سرویسهای اطلاعاتی انگلستان و آمریکا طرح شده و خود شاه هم، زیاد از جزئیات آن آگاه نبود.
۱۴۱۴۷م: اوت زادروز داستان نگار بسیار معروف آمریکایی، بانو «دانیل استیل» است که در سال ۱۹۴۷ به دنیا آمده است. وی که یک آلمانی ـ پرتغالی تبار است در نیویورک در دبیرستان فرانسویان (لیسه) تحصیل کرده و سپس به تحصیلات عالی در دانشگاه غیردولتی نیویورک ادامه داده است و شاید به جهت دانستن زبان فرانسه باشد که نیمی از سال را در فرانسه و نیم دیگر را در آمریکا بسر می برد. طبق آمار رسمی منتشره در سال ۲۰۰۵، داستانهای این بانو تا آن سال ۵۳۰ میلیون نسخه فروش داشته اند. دانیل از نوجوانی آغاز به نوشتن داستان کرده و داستانهای او که عموما زمینه رومانس دارند به بسیاری از زبانها ترجمه شده اند. وی که اینک ۵۹ ساله است تنها در ازدواج موفق نبوده و در طول عمر، پنج بار شوهر کرده است و از این جهت اندرز می دهد که هر فرد از جوانی (همانند تحصیل و انتخاب شغل) برای ازدواج برنامه ریزی کند و بیش از هرکار دیگر در آن دقت بعمل آورد زیرا که اگر در ازدواج موفق نشود، توفیق او در امور دیگر مشکل خواهد بود و در زندگی حلاوت نخواهد داشت.
تکفارس آی آر
۲۰۰۴م:۱۴ و ۱۵ اوت ۲۰۰۴ رسانه های امریکا درگذشت «جولیا چایلد» آموزگار آشپزی و مولف چند کتاب در این زمینه را در ردیف اخبار اول خود قرار داده بودند که مابقی اخبار مهم روز این رسانه ها عبارت بودند از: شرق آمریکا با دو توفان دریایی ویرانگر و مرگبار دست به گریبان است؛ در نجف، مقتدا صدر باردیگر گفته است که از شهر خارج نمی شود و به پایداری ادامه خواهد داد؛ بهای نفت خام هر بشکه به ۴۶ دلار و ۵۸ سنت رسیده است؛ مبارزات انتخاباتی آمریکا هر لحظه داغتر می شود؛ پوتین بودجه نظامی روسیه را دفعتا چهل درصد! بالا برده است ؛ ایران در رابطه با برنامه اتمی خود، دیگر انعطاف پذیر نیست؛ زد و خورد در هرات و ناامنی در افغانستان شدت گرفته است؛ درمیان تدابیر امنیتی گسترده، مسابقه های المپیک با شرکت ۲۰۲ ملت در یونان ـ زادگاه باستانی آنها آغاز شده است؛ و … .
اتفاقا در ۱۴ اوت سال ۲۰۰۸ نیز عکس و خبر جولیا چایلد در صفحه اول روزنامه های آمریکا قرارداشت و این بار به عنوان «جاسوس» این کشور. این روزنامه ها به استناد اسنادی که از طبقه بندی خارج شده است نوشته بودند که بانو چایلد در دهه ۱۹۴۰ به مساعی سرویسهای جاسوسی کمک کرده بود و ….
۶۳۶م:پانزدهم ماه اوت در سال ۶۳۶ میلادی نبرد یرموک (Yarmuk) میان سپاه اعراب مسلمان و ارتش روم شرقی (بیزانتین) آغاز شد که بیستم اوت به شکست کامل روم شرقی و خروج آن برای همیشه از سوریه و فلسطین انجامید. خالد ابن ولید (متوفی در سال ۶۴۲ میلادی و مدفون در حمص سوریه) فرماندهی سپاه اعراب مسلمان را در این جنگ برعهده داشت. وی قبلا با سپاهی مرکب از ۲۰ تا ۳۰ هزار و عمدتا سوار سبک اسلحه وارد سوریه شده و دمشق و حمص را تصرف کرده بود. این نخستین لشکرکشی مسلمانان به خارج از جزیرهالعرب بود. هراکلیوس امپراتور روم شرقی که چنین لشکرکشی را پیش بینی نمی کرد سریعا سپاهی مرکب از رومی ها، اسلاوها و اعراب غسانی و جمعا شصت هزار نفر روانه سوریه کرد. هراکلیوس قبلا در جنگ با خسرو پرویز شاه ایران سوریه و فلسطین را به تصرف خود درآورده بود. قرار بود که ارمنی ها نیز در این جنگ به هراکلیوس کمک کنند که در آخرین مرحله از ورود به جنگ منصرف شدند.
www.takfars.ir
۱۷۶۹م:ناپلئون بناپارت ۱۵ اوت سال ۱۷۶۹ در جزیره کرس (کورسیکا) که دولت فرانسه یک سال پیش از این از دولت «کشور – شهر» جنوآ آن را خریداری کرده بود از پدر و مادری ایتالیایی تبار به دنیا آمد. پدرش که حقوقدان بود او را در ۹ سالگی به مدرسه نظام فرانسه فرستاد و در ۱۶ سالگی از رسته توپخانه فارغ التحصیل، و در سال ۱۷۹۲ سروان شد. وی همانند روبسپیر از اعضای باشگاه ژاکوپن ها (رادیکالهای انقلاب) بود که قدی کوتاه، ولی انرژی فراوان داشت و با نشان دادن نبوغ نظامی خود در چند عملیات جنگی، در ۲۴ سالگی سرتیپ سپاه انقلاب فرانسه شد. در ژوئیه سال ۱۷۹۴ پس از اعدام روبسپیر چند روز به زندان افتاد. ناسیونالیست، جمهوریخواه، ضد انگلیسی و خواهان یک اروپای دمکراتیک متحد بود. پس از به پیروزی رساندن ارتش فرانسه در چند جنگ، در کودتای بدون خونریزی ۹ نوامبر سال ۱۷۹۹ و ایجاد یک شورای عالی برای ریاست کردن بر جمهوری فرانسه درست مشابه آن چه که در روم باستان بود شرکت کرد و به عنوان یکی از اعضای سه گانه این شورا تعیین گردید که به زودی رئیس آن به عنوان «کنسول اول» شد که در سال ۱۸۰۲ این عنوان به کنسول مادام العمر تبدیل و در مه ۱۸۰۴ از سوی سنای فرانسه این مقام به امپراتور تغییر یافت و تا ۸۱۵ امپراتور فرانسه بود. ناپلئون نه تنها یک نابغه نظامی، بلکه یک مدیر خوب و یک اصلاح طلب بود. نظام آموزش و پرورش فرانسه، جمع آوری قوانین فرانسه در یک مجموعه به نام Codes، اصلاحات قضایی و مالیاتها از یادگاری های اوست. اعتقاد به وجود یک دولت مرکزی و سپردن کارها به افراد کاردان داشت و بهترین افراد را برای انجام کارها انتخاب می کرد. هیچگاه بر ضد آزادی و حکومت قانون در متصرفات فرانسه نبود. با طلاق گفتن همسر اول خود ]با رای سنای فرانسه[ و ازدواج مجدد به ممنوعیت صدها ساله طلاق در فرانسه عملا پایان داد. خواهان ایجاد فدراسیونی از مردم اروپا که از آزادی کامل برخوردار باشند بود. مخالفت او با انگلستان و منع تجارت و کشتی رانی اروپای قاره ای با آن بسیار لجوجانه و حمله نظامی وی به روسیه یک اشتباه بود.
۱۹۱۸م:لنین ۱۵ اوت سال ۱۹۱۸ دستور داد که روابط روسیه با آمریکا قطع شود، زیرا که آمریکا به سه دولت ژاپن، فرانسه و انگلستان در کمک به ضد انقلابیون روسیه پیوسته بود و به این کشور تفنگدار دریایی فرستاده بود. هدف باطنی ژاپن از لشکرکشی به روسیه پس از انقلاب بلشویکی (توده ای) سال ۱۹۱۷، تصرف شرق سیبری بود که از دیر زمان به آن نظر داشت و فرانسه و انگلستان هم مایل به شکست دولت انقلاب (لنین) بودند. از آنجا که کمونیستهای انقلابی «سرخ ها» شهرت داشتند، مخالفان آنان «سفیدها» خوانده می شدند.
تاریخ نشان داد که از سفیدها و نیز نیروهای اعزامی ژاپن، فرانسه، انگلستان و آمریکا به روسیه برای سرکوب کردن انقلاب کاری ساخته نشد. انقلاب روسیه در دهه ۱۹۸۰ از درون تضعیف و سپس فروپاشید زیرا که به تدریج از هدف ها و برنامه هایش دور شده بود، دلسوز نداشت و ….
۱۹۷۵م:پانزدهم اوت سال ۱۹۷۵، چهار سال پس از تاسیس کشور مستقل بنگلادش در سرزمینی که قبلا به مدت ۲۴ سال پاکستان شرقی خوانده می شد، در این کشور یک کودتای نظامی روی داد که ضمن آن شیخ مجیب الرحمن بنیادگذار بنگلادش و رئیس این کشور که به پدر بنگلادش معروف شده است کشته شد و دولت تغییر یافت. در جریان این کودتا که به دست افسران جزء صورت گرفته بود اعضای خانواده شیخ مجیب و کارکنان دفتر او، جز دو دخترش که در مسافرت اروپا بودند کشته شدند. شیخ مجیب هنگام مرگ ۵۵ ساله بود. شیخ مجیب در عین حال رهبر حزب عوامی لیگ بود و تمایلات سوسیالیستی داشت. برخی مورخان نوشته اند که برنامه های شیخ مجیب باعث نگرانی آمریکاییان شده بود و احتمالا کودتای ۱۵ اوت ۱۹۷۵ با نقشه و کمک «سیا» انجام شده بود.
شیخ مجیب رهبر جدایی طلبان پاکستان شرقی بود که فعالیت های او به یک قیام مسلحانه در سال ۱۹۷۱ انجامید که دولت هند نیز نیرو برای کمک به قیام کنندگان فرستاد و دولت پاکستان در ۱۷ دسامبر سال ۱۹۷۱ با قبول آتش بس از دعاوی خود در پاکستان شرقی صرفنظر کرد و این سرزمین به رهبری شیخ مجیب به نام جمهوری بنگلادش تولد خود را اعلام داشت.
در پی کودتای اوت ۱۹۷۵ کودتای دیگری در سال ۱۹۷۷ روی داد که منجر به روی کارآمدن ژنرال ضیاء الرحمن در بنگلادش شد. مدتی گذشت تا دمکراسی به بنگلادش بازگشت و بانو حصینه واجد دختر شیخ مجیب نخست وزیر بنگلادش شد که در انتخابات اخیر موفق نشد این سمت را حفظ کند ولی همچنان رهبر حزب عوامی لیگ است که نقش حزب اقلیت را ایفاء می کند.
۱۵۱۹م:امروز سالروز تاسیس شهر «پاناماسیتی» در آمریکای مرکزی در ۱۵ اوت سال ۱۵۱۹ است که توسط اسپانیایی ها به وجود آمد و اینک پایتخت جمهوری پاناما است که قبلا بخشی از کشور کلمبیا بود. چون دولت وقت کلمبیا با دادن امتیاز ساختن آبراه پاناما به آمریکاییان موافقت نمی کرد دولت آمریکا به استقلال طلبان پانامایی کمک کرد تا منطقه خود را از کلمبیا جدا کنند و یک کشور مستقل تشکیل دهند و سپس به دولت آمریکا اجازه دهند که در منطقه آبراه، نیروی نظامی مستقر سازد. آبراه پاناما دو اقیانوس اطلس و آرام را به هم متصل می سازد. قبلا کشتی ها مجبور بودند که قاره آمریکا را دور بزنند و از تنگه ماژلان بگذرند که برایشان راهی بسیار طولانی بود.
۲۰۰۴م:با این که یونانیان باستان عدد ۱۳ را نحس می دانستند و این باور خود را به میان ملل دیگر بردند؛ در این روز از ماه اوت سال ۲۰۰۴ مسابقه های ورزشی المپیک با شرکت ده هزار و پانصد ورزشکار از ۲۰۲ کشور در ۲۸ رشته در آتن آغاز شد که انجام آنها ۱۶ روز طول می کشد. دور تازه مسابقه های المپیک در سال ۱۸۹۶با برگزاری این مسابقه ها در یونان ـ زادگاه باستانی آنها آغاز شده بود. تفاوت بارز برگزاری این مسابقه ها در آن سالها با امروز در این است که تا دهه ۱۹۷۰ دولتهای میزبان دغدغه خرابکاری، و مدیران مسابقه نگرانی مصرف داروی محرک توسط ورزشکاران را نداشتند. مقامات یونانی با یک میلیارد و پانصد میلیون دلار که صرف حفظ امنیت بازیها کرده اند، گفته اند که نگرانی از احتمال خرابکاری مانع از آن می شود که در شب خواب راحت داشته باشند زیرا که ممکن است یک خرابکار از گوشه ای رخنه کند ، بمبی منفجر سازد و زحمات آنان را هدر دهد.
تک فارس
با این که یک بانوی یونانی به دهها هزار تن تماشاگران آیین های گشایش مسابقه ها می گفت که « اتباع جهان به دیدن مسابقه ها خوش آمدید » مفسران غیر ورزشی روزنامه ها عموما نوشته بودند: مسابقه های ورزشی و هر گونه مسابقه منطقه ای و جهانی احساسات ناسیونالیستی ملل را تقویت می کند، تا جهان وطنی و جهان اندیشی را، زیرا که هرکس و حتی یک کمونیست اصیل خواهان برنده شدن ورزشکاران و شرکت کنندگان وطن خودش است و پیروزی آنان غرور او را افزایش می دهد و بنا بر این ، در این کار حرارت و تعصب نشان می دهد.
۲۰۰۴م:روزنامه ها در شماره های ۱۴ اوت ۲۰۰۴ درمورد مخالفت هایی که در آسیای غربی و جنوبی با ادامه زد و خورد و حملات هوایی در نجف شده است، عکسهای تظاهرات هزاران نفری ایرانیان ، لبنانی ها ، هندیان و پاکستانیها را چاپ کرده همراه با خلاصه ای از جغرافیای خاور میانه و شمار شیعیان آن و تعصبی را که در احترام و علاقه نسبت به به نجف ( واقع در چند کیلومتری شمال غربی کوفه ) ابراز می دارند چاپ کرده و نوشته بودند که از قرون وسطی تا کنون علاقه شیعیان به مدفون شدن در گورستان نجف ادامه داشته و به همین دلیل اجساد بسیاری از بزرگان و سلاطین شیعه از کشورهای خود به نجف منتقل و در گورستان این شهر مدفون شده اند.
۲۰۰۴م:۱۳ اوت ۲۰۰۴ مقتدا صدر در نجف در مصاحبه ای گفته بود: یا مرگ و یا پیروزی، و مقامات عراقی وقت را عامل و دست نشانده بیگانه و دیکتاتورهای تازه خوانده بود و خواسته بود که استعفا کنند.
وی که با دست باند پیچی در مصاحبه شرکت کرده بود که نشانه مجروح شدنش در زد و خوردهای نجف بود گفته بود: آمریکا یک روز بهانه جنگ سرد داشت، حالا بهانه جنگ با تروریسم و فردا بهانه جنگ با یک عامل موهوم دیگر را خلق خواهد کرد، و به نظر می رسد که آمریکا می خواهد الگوی قدیمی انگلیس را که راه اندازی منازعات شیعه و سنی است دنبال کند و با این تفرقه افکنی و تضعیف هر دو طرف، بر منطقه نفت حکومت کند.
ژنرال کولن پاول وزیر امور خارجه وقت آمریکا که در اوتاوا بود در همان روز نسبت به اظهارات صدر واکنش نشان داد و گفت: نظامیان ما به فشار خود بر میلیشیای صدر ادامه خواهند داد. این میلیشیا جز زور چیزی نمی فهمد و با چنین افرادی نمی شود ترک مخاصمه کرد. ما (آمریکا) باید همیشه درنظر داشته باشیم که اتکای شیعیان عراق نهایتا به دولت شیعی ایران است. ما باید تاریخ تحولات عراق از هزاران سال پیش تا به امروز را در حافظه خود داشته باشیم و ریشه هر «رویداد روز» را در آن جستجو کنیم. مسائل خاورمیانه پیچیده اند و از هم جدا نیستند. همین پیچیدگی و مختلط بودن مسائل، خاورمیانه را به صورت بزرگترین کانون بحرانی جهان امروز درآورده است.
