فهرست وقایع و رویدادهای تاریخی مهم ۱۸ خرداد

۷۶۷م:درجریان بپاخیزی ایرانیان، با هدف نجات وطن از سلطه عرب ها، هشتم ژوئن سال ۷۶۷ میلادی استاد سیستانی (استاذسیس) مبارزه خودرا علنی ساخت و رسما پرچم استقلال ایران را در خاور ایرانزمین به اهتزاز درآورد و اکیدا از هموطنان خواست که با عرب ها قطع معاشرت و با فرستادگان و منصوبان خلیفه بغداد همکاری نکنند. وی در آن زمان با صدها هزار هواخواه، قدرت اول در سیستان، هرات، فره، قهستان تا بادغیس بود. این خبر که به گوش منصور خلیفه عباسی وقت رسید، خازم بن خزیمه – ژنرال عرب را مامور جنگ با استاد سیستانی و پیروانش کرد. در جنگی که روی داد، با وجود وارد آمدن تلفات سنگین به نیروهای خلیفه و کشته شدن یکی از سرداران معروف او، سرانجام پیروان استاد شکست خوردند.

۸۸۲م:مورخانی که در زمینه بپاخیزی های آزادیخواهانه بشر در طول تاریخ تحقیق کرده اند، آغاز بپاخیزی بردگان سیاهپوست در منطقه بصره به رهبری یک ایرانی به نام «علی ورزنینی» از مردم ری را هشتم ژوئن سال ۸۸۲ میلادی نوشته اند. علی ورزنینی غلامان سیاهپوست معروف به زنگی (زنجی) را برضد مالکان عرب آنان که عمدتا از عوامل المعتمد خلیفه عباسی وقت بودند تحریک کرده بود و گفته بود که رفتار اربابان با آنان مغایر تعالیم اسلامی است و بنا براین حق دارند بپاخیزند و زنجیرهای اسارت را پاره کنند که چنین شد. این مورخان از علی ورزینی به عنوان اسپارتاکوس پارسی نام برده اند. اسپارتاکوس اروپایی ده قرن پیش از علی ورزینی، بردگان را برضد دولت روم متحد ساخته و با کمک آنان دست به مبارزه مسلحانه زده بود.

۱۲۸۶ش:۱۸ خرداد ۱۲۸۶ در نهاوند نبرد دیگری میان نیروهای هوادار سالار الدوله و قوای دولتی روی داد که صدها کشته و زخمی برجای گذارد. در این نبرد، سالار الدوله که مدعی تاج و تخت بود شکست یافت و فرار کرد. سالار (ابوالفتح میرزا) که سومین پسر مظفرالدین شاه قاجار بود خود را محق به سلطنت کردن می پنداشت. مورخان دولتی عملیات سالار را تحت عنوان «فتنه سالار» وارد تاریخ ایران کرده اند.

۱۳۳۰ش:۱۸ خرداد سال ۱۳۳۰ مهندس مهدی بازرگان، دکتر متین دفتری، و اردلان که از سوی دکتر مصدق رئیس دولت وقت مامور نظارت بر امر خلع ید از انگلستان در نفت ایران شده بودند در میان مشایعت و بدرقه شور انگیز و پراحساس هزاران ایرانی از مهرآباد عازم خوزستان شدند. این بدرقه کنندگان با پرچم و پلاکارد از سپیده دم آن روز در مسیر آنان به فرودگاه تا روی باند پرواز صف کشیده بودند و ابراز احساسات می کردند که انعکاس خبر آن در رسانه های ملل دیگر، انگلیسی ها را بیش از پیش نگران آینده خود در منطقه نفتخیز خاورمیانه ساخت.

تکفارس آی آر

۱۳۳۹م:نشست «بررسی مسئله ترجمه مقاله از مطبوعات خارجی و راه حل» هجدهم خرداد ۱۳۳۹ و پس از پنج روز بحث با تصویب یک دستور العمل (اندرزنامه) مهم پایان یافت. در مقدمه این دستورالعمل (که گویا انشاء استاد سعید نفیسی یکی از شرکت کنندگان در نشست بود) چنین آمده بود: ایران، یکی از چند کشور انگشت شمار جهان است که نشریات آن متن مقالات (نظر، نه خبر)مطبوعات خارجی و عمدتا مطبوعات اروپا و آمریکا را ترجمه و عینا منتشر میکنند که به نوعی تحمیل و تلقین نظرات دیگران به روزنامه خوان (مخاطب) ایرانی است که باید به این صورت منع شود. نقل سطوری از یک مقاله (نظر) به عنوان سند در مقاله یک مفسر داخلی مانعی ندارد ولی نه ترجمه متن آن، که اصول و قواعد ژورنالیسم هم آن را روا نمی دارد.

۱۳۵۶ش:ویلیام هیلی سولیوان که از سوی جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت آمریکا به عنوان سفیر تازه این کشور در تهران تعیین شده بود و انتصاب او به تصویب سنای آمریکا رسیده بود ۱۸ خرداد ۱۳۵۶ در میان نگرانی شاه از این انتصاب وارد تهران شد. وی در عین حال آخرین سفیر آمریکا در ایران بشمار می آید. سولیوان ازمردم ایالت رودآیلند آمریکا هنگام ورود به تهران ۵۶ ساله و قبلا سفیر آمریکا در لائوس و فیلی پین بود که در طول ماموریت او، نظام حکومتی هر دو کشور تغییر یافته بود و به همین لحاظ، انتصاب تازه او باعث انتشار تفسیر هایی در رسانه های اروپا شده بود که نوشته بودند کارتر (رئیس جمور وقت ایالات متحده) با شاه که دوست دولتهای حزب جمهوریخواه آمریکا بوده خوب نیست و انتصاب سولیوان به همین سبب بوده و در این زمینه پیش بینی هایی کرده بودند. در طول ماموریت دیپلماتیک سولیوان در تهران، نظام حکومتی ایران تغییر کرد و شاه برکنار شد. با وجود این، ماموریت سولیوان با تسخیر سفارت آمریکا در نوامبر ۱۹۷۹ و ماجرای گروگانگیری کارکنان آن پایان یافت. در جریان گروگانگیری، سولیوان در تهران نبود. او پیش ازوقوع این رویداد به واشنگتن رفته بود. هنگام ورود سولیوان به تهران بیش از ۳۵ هزار آمریکایی در ایران سرگرم کار بودند.

۱۳۵۸ش:ضمن مصوبه ای، شورای انقلاب از ۱۸ خرداد ۱۳۵۸ بانکهای غیر دولتی ایران را ملی اعلام کرد. این تصمیم ۲۴ بانک غیردولتی و بانک مختلط (که بامشارکت بانکهای خارجی تاسیس شده بودند ) را شامل شد. به علاوه، اعلام شد که این بانکها با هم ادغام و بانکهای بزرگتری را به وجود خواهند آورد. در همان سال قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصل ۴۴ خود تاسیس بانک و بیمه غیر دولتی را ممنوع ساخته است. این همان اصل مهمی است که به موجب آن در ایران باید همه صنایع بزرگ، صنایع مادر، بازرگانی خارجی، معادن بزرگ، بانکداری، بیمه، تامین نیرو، سدها و شبکه های آب رسانی، رادیو ـ تلویزیون، پست و تلگراف و تلفن، هواپیمایی، کشتیرانی، راه و راه آهن و … مالکیت عمومی داشته و دراختیار دولت باشند و رئیس جمهور به رعایت این اصول سوگند یاد می کند و شورای نگهبان مکلف است مصوباتی را که مغایر قانون اساسی باشند رد کند.

www.takfars.ir

۱۹۷۹م:هشتم ژوئن ۱۹۷۹ نشست وزیران کشورهای غیر متعهد (بی طرف) در نخستین جلسه خود عضویت ایران در این جنبش را تصویب کرد. این نشست در کلمبو پایتخت سریلانکا تشکیل شده بود. ایران از زمان اشغال نظامی توسط متفقین در ۱۹۴۱ (شهریور ۱۳۲۰)، از متحدان غرب به شمار می رفت و به همین سبب دائما با شوروی و کشورهای سوسیالیستی دیگر درگیری داشت و کمونیستها و سوسیالیستهای داخلی را سرکوب می کرد.

۲۰۰۴م:«ال گور» سیاستمدار آمریکایی هفتم ژوئن ۲۰۰۴ در برابر صدها تن در شهر تاکومای ایالت واشنگتن صورت گرفت مردم را به استفاده از حربه دمکراسی (صندوق های آراء) تشویق کرد.

وی گفت: اشغال نظامی عراق، به بدترین صورت به اعتبار آمریکا و ارزشهای آمریکایی در جهان و در برابر جهانیان آسیب وارد ساخته و خواست که در انتخابات نوامبر همان سال (سال ۲۰۰۴)، مردم با آرای خود که تجلی اراده آنان است عاملان بی اعتبار سازی آمریکا را برکنار کنند. گذشت زمان نشان داد که اکثریت کسانی که در انتخابات نوامبر ۲۰۰۴ آمریکا شرکت کردند به جورج بوش رای دادند، ولی نظر سنجی های نیمه اول سال ۲۰۰۶ نشان داد که بیشتر کسانی که در نوامبر ۲۰۰۴ به جورج بوش (پسر) رای داده بودند با سیاست های او به ویژه ادامه اشغال نظامی عراق مخالف شده بودند!.

۱۹۵۳م:امروز زادروز دکتر فرانسیس کریک Francis Crick کاشف ساختار ملکولی (دی . ان . ا.) است که هشتم ژوئن ۱۹۱۶ به دنیا آمد و در مارس ۱۹۵۳ با همکار خود دکتر جیمز واتسون موفق به این کشف مهم شد. دکترکریک هنگام اعلام این کشف مهم گفت که بشر با کشف تازه بر گوشه ای از اسرار حیات دست یافته است. این دانشمند انگلیسی ضمن اعلامیه خود گفته بود که همه موجودات ذیحیات دارای «دی ان ا» هستند که دو وظیفه مهم دارد؛ یکی حمل اطلاعات و دیگری به وجود آوردن المثنای خود. وی افزوده بود: بنابراین، تکلم به یک زبان و اقامت در یک نقطه جغرافیایی دلیل انتساب فرد به یک نژاد نیست.

۱۹۵۴م:هفتم ژوئن سالگشت درگذشت «الن متیسون ترنینگ» بود که به پدر علوم کامپیوتر معروف است. «الن» درسال۱۹۵۴ درگذشت. او که یک ریاضیدان بود با کمک قواعد لگاریتم و اطلاعات مصنوعی (آرتیفیشل ایتلیجنس) موفق به ساخت ماشینی (کامپیوتر) شد که می توانست فکر کند. به همین سبب کامپیوترهای اولیه به ترنینگ مشین (به اسم او) معروف بودند.

۱۸۶۶م:چیف «سیاتل» رئیس دو قبیله ازسرخپوستان آمریکا که شهر بزرگ «سیاتل» در ایالت واشنگتن به نام اوست هفتم ژوئن ۱۸۶۶ در یک رزرویشن بومیان در ۸۰ سالگی درگذشت. با این که او در برابر مهاجرت اروپائیان به منطقه اش (شمال غربی ایالات متحده و جنوب غربی کانادا) ایستادگی مسلحانه نکرده بود و با آنان که اراضی بومیان را تصاحب می کردند رفتاری عادی داشت و حتی مسیحی شده بود، اواخر عمر به رزرویشن (اراضی محصور مختص زندگی سرخپوستان) فرستاده بود و همانجا درگذشت. این چیف بر دو قبیله «دوامیش» و «سوکوامیش» که مادرش از یکی و پدرش از دیگری بود ریاست داشت. این دو قبیله بزرگ بیش از هزار سال پیش از آن از سیبری شرقی و شمال چین به قاره آمریکا مهاجرت کرده بودند.

۱۹۸۶م:باوجود اتهام همکاری با نازیسم، اتریشی ها هشتم ژوئن ۱۹۸۶ «کورت والدهایم» را به ریاست کشورشان برگزیدند. والدهایم از ماهها پیش از انتخابات اتریش زیر بمباران همکاری با هیتلر قرار گرفته بود و دولت آمریکا به همین سبب او را به این کشور ممنوع الورود کرده بود.

تک فارس

والدهایم که از ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۱ (دو دوره دبیر کل سازمان ملل بود از اواسط دهه ۱۹۸۰ با چاپ عکسی که او را در لباس افسران ارتش هیتلر در بالکان نشان می داد متهم به همکاری با نازیسم شده بود و دفاع او از خود که مانند سایر آلمانی ــ اتریشی ها مجبور به انجام خدمت اجباری در ارتش بود مسئله را حل نکرده بود.

۲۰۰۴م:رسانه ها در تفسیر و تحلیلهای خود درباره رونالد ریگن چهلمین رئیس جمهوری آمریکا که پنجم ژوئن ۲۰۰۴ پس از ده سال دست و پنجه نرم کردن با بیماری فراموشی ( آلزایمر ) و از ازدست دادن حافظه اش در ۹۳ سالگی در گذشت

۲۰۰۴م:روسها و برخی رسانه های اروپایی از اظهارات ششم ژوئن ۲۰۰۴ جورج بوش(پسر) رئیس جموری ایالات متحده در فرانسه در مراسم شصمین سالگرد حمله به نرماندی انتقاد کردند. رئیس جمهوری آمریکا در نطق خود گفته بود: ۶۰ سال پیش، ما شما اروپاییان آزاد کردیم! و امروز نیار به کمک شما در مسئله عراق داریم ، که باید مارا حمایت کنید.

۲۰۰۳م:«کارلوس مسا» تاریخدان بولیویایی که در اکتبر ۲۰۰۳ به ریاست جمهوری این کشور ۹ میلیونی صاحب نفت و گاز انتخاب شده بود که نام «سیمون بولیوار» بزرگ بر آن نهاده شده است ششم ژوئن ۲۰۰۵ کناره گیری کرد. تشدید تظاهرات چهار هفته ای طبقه تنگدست و بومیان (سرخپوستان) باعث کناره گیری «مسا» شد. وی کناره گیری را بر صدور دستور تیراندازی به تظاهرکنندگان ترجیح داده بود. تظاهر کنندگان خواهان ملی شدن نفت و گاز و کارخانه های برق و … و مخالف گلوبالیزیشن اقتصاد بوده اند.

۲۰۰۵م:تنی چند از نمایندگان مجلس روسیه (دوما) ششم ژوئن ۲۰۰۵ با هدف جلوگیری از ازدواج دختران این کشور با مردان خارجی (با هر سن و قیافه و ملیت) صرفا به خاطر پول و داشتن زندگانی بهتر و دست یافتن به یک میراث هنگفت احتمالی، طرحی تهیه کردند که این زنان پس از ازدواج با خارجی تابعیت کشور روسیه خود و حق سکونت در این کشور را از دست بدهند.

۲۰۰۵م:ششم ژوئن ۲۰۰۵ دیوان عالی آمریکا با اکثریت ۶ موافق و ۳ مخالف رای به لزوم تعقیب قضایی کسانی داد که حتی با تجویز پزشک و به منظور دفع دردهای شدید، ماری جوانا (مری وانا) مصرف می کنند. این رای با اظهار نظرهای گوناگون رو به رو شده است زیرا که پارلمانهای محلی ده ایالت آمریکا از جمله همه ایالات غربی این اتحادیه، مصرف ماری جوانا با تجویز دکتر را قانونی کرده اند. رای دیوان عالی آمریکا ایالات دیگر را از قانونی کردن مصرف ماری جوانا برای بیماران باز می دارد.

۴۵۲: آتیلا حمله نظامی خود به ایتالیا را آغاز کرد.

۱۷۸۶: نخستین تولید ماشین ساخت بستنی به بازار داده شد.

۱۸۰۹: «توماس پین» مولف «عقل سلیم» و «عصر تعقل و دلیل» در گذشت.

T A K F A R S

۱۸۱۵: ۳۹ ایالت آلمانی با تاسیس یک کنفدراسیون باهم متحد شدند.

۱۸۲۴: «کوشینگ» سازنده نخستین ماشین لباسشویی این اختراع خود را در کوبک کانادا به ثبت داد.

۱۹۴۷: برنامه احیای اقتصادی اروپای غربی معروف به «طرح مارشال» به اجرا در آمد و طبق آن ، کارخانه های امریکایی به تاسیس شعبه در کشورهای اروپای غربی دست زدند.

۱۹۵۳: یک گردباد خوشه ای با شش شاخه در منطقه «فلینت» ایالت میشیگان آمریکا ۱۱۳ نفر را کشت.

۱۹۶۷: در سومین روز جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل ، نیروهای اسرائیلی کشتی آمریکایی «لیبرتی» را در مدیترانه غرق کردند که ضمن آن ۳۴ آمریکایی جان باختند . ظاهرا این کشتی سرگرم جمع آوری اطلاعات در باره عملیات نظامی طرفین بود.

۱۹۶۹: شاه اعلام کرد که ایران آماده است با دیگر کشورهای منطقه خلیج فارس پیمان دفاع مشترک امضاء کند.

۱۹۷۹: « سورس Source» نخستین سرویس کامپیوتری (آنلاین) کار خود را آغاز کرد.